تأثیر بازی‌های شناختی منتخب بر ارتقا و پایداری کارکردهای اجرایی کودکان دچار اختلال هماهنگی رشدی

Abstract

مقدمه و اهداف: کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی به نوعی با آسیب در بخشی از کارکردهای اجرایی مواجه هستند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه‌ تأثیر یادداری بازی‌های شناختی بر توسعه‌ سه مؤلفه‌ کارکردهای اجرایی (بازداری پاسخ ، حافظه‌‌ کاری و انعطاف‌پذیری شناختی) بین کودکان دچار اختلال هماهنگی رشدی طراحی و اجرا شد.مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌تجربی با گروه کنترل بود. سی دختر10-7 سال دچار اختلال هماهنگی رشدی، بر اساس نمره‌ کسب‌شده در مجموعه آزمون سنجش حرکت کودکان ویرایش دوم و بر اساس نمره‌ هوشی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. از آزمون سنجش حرکت کودکان و آزمون هوشی کتل جهت غربالگری اولیه و از آزمون‌های N-Back, Stroop, and Go-NOGO جهت سنجش حافظه ‌‌‌کاری، انعطاف‌پذیری شناختی و بازداری پاسخ استفاده شد. پروتکل تمرینی شامل یک سری بازی‌های شناختی و حرکتی بود که صریحاً توسعه‌ یک مؤلفه مشخص از کارکردهای اجرایی را مد نظر قرار داده بود. داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس دو راهه با اندازه‌گیری مکرر در عامل آزمون (زمان) با نرم‌افزار SPSS نسخه 26 تجزیه و تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد عملکرد حافظه‌‌ کاری (0/000=P)، بازداری پاسخ (0/010=P) و انعطاف‌پذیری شناختی ( 0/045=P) در گروه آزمایشی از پیش‌آزمون به پس‌آزمون افزایش یافت، در‌حالی‌که چنین تغییری در گروه کنترل مشاهده نشد. همچنین، اثر بهبود‌دهنده بازی‌ها بر حافظه‌ ‌کاری (000/0=P) و بازداری پاسخ (0/033=P) تا آزمون یادداری (بعد از بی‌تمرینی) حفظ شد، درحالی‌که در آزمون یادداری بین انعطاف‌پذیری شناختی کودکان دچار اختلال هماهنگی رشدی گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: بر پایه‌ یافته‌های پژوهش حاضر، بازی‌های شناختی حرکتی بر بهبود و ماندگاری حافظه‌ ‌کاری و بازداری پاسخ و توسعه انعطاف‌پذیری شناختی مؤثر ‌باشد.

Keywords

• اختلال هماهنگی رشدی
• بازی
• حافظه‌ی کاری
• بازداری پاسخ
• انعطاف‌پذیری شناختی