مجله علوم تربیتی (Aug 1998)

مقایسه دانش‌آموزان‌ دختر و پسر گروههای‌ سنّی‌ 7.5 و 10.5 ساله‌ دبستانهای‌ زاهدان‌ از لحاظ‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌

  • غلامرضا رجبی,
  • جمال حقیقی‌,
  • مهناز مهرابی‌زاده‌ هنرمند

DOI
https://doi.org/10.22055/edus.1998.16059
Journal volume & issue
Vol. 5, no. 1
pp. 1 – 18

Abstract

Read online

پژوهش‌ حاضر برای‌ پاسخگویی‌ به‌ چند پرسش‌ در زمینه‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ بر روی‌ دانش‌آموزان‌ دختر و پسر دبستانهای‌ شهرستان‌ زاهدان‌ به‌ مرحله‌ اجرا درآمده‌ است‌. پرسشهای‌ تحقیق‌ عبارتند از (1) آیا توانایی‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ همراه‌ با افزایش‌ سن‌ تکامل‌ پیدا می‌کند؟، (2) آیا از نظر توانایی‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ بین‌ دانش‌آموزان‌ دختر و پسر دبستانهای‌ زاهدان‌ تفاوتی‌ به‌ چشم‌ می‌خورد؟ و (3) آیا بین‌ انواع‌ چهارگانه‌ نگهداری‌ ذهنی‌ از لحاظ‌ درجه دشواری‌ تفاوتی‌ وجود دارد؟ برای‌ سنجش‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ و بررسی‌ فرضیه‌های‌ تحقیق‌، روش‌ مصاحبه‌ بالینی‌ پیاژه‌ به‌کار بسته‌ شد. در پژوهش‌ حاضر، 60 دانش‌آموز دختر و پسر 5/7 ساله‌ و 60 دانش‌آموز دختر و پسر 5/10 ساله‌ که‌ با روش‌ تصادفی‌ چندمرحله‌ای‌ از بین‌ دانش‌آموزان‌ پایه‌های‌ دوم‌ و پنجم‌ دبستانهای‌ شهرستان‌ زاهدان‌ انتخاب‌ شده‌ بودند شرکت‌ داشتند. نتایج‌ تحلیل‌ آماری‌ یافته‌ها نشان‌ دادند که‌ اولاً، دانش‌آموزان‌ دختر و پسر گروه‌ 5/10 ساله‌ از دانش‌آموزان‌ 5/7 ساله‌، در چهار مقوله‌ نگهداری‌ ذهنی‌ و اجزاء سه‌گانه‌ آنها یعنی‌ پیش‌ بینی‌، قضاوت‌ و تبیین‌ بهتر عمل‌ کرده‌اند. ثانیاً، از لحاظ‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد، توده‌، طول‌ و حجم‌ بین‌ دختران‌ و پسران‌ تفاوت‌ معناداری‌ مشاهده‌ نشد. ثالثاً، از لحاظ‌ ترتیب‌ دستیابی‌ کودکان‌ به‌ مقوله‌های‌ نگهداری‌ ذهنی‌ تقدم‌ و تأخر زمانی‌ وجود دارد. به‌ عبارت‌ دیگر، کودکان‌ به‌ نگهداری‌ ذهنی‌ عدد که‌ ساده‌تر است‌ زودتر و به‌ نگهداری‌ ذهنی‌ حجم‌ که‌ مشکل‌تر است‌ دیرتر دست‌ می‌یابند.