بهینه سازی تخصیص آب و الگوی کشت بهینه (مطالعه موردی: دشت قزوین)

Abstract

آب به­عنوان مهم­ترین و محدودکننده­تـرین نهاده تولیدی در اغلب مناطق کشاورزی ایران خودنمایی می­کند. از طرفی استفاده بهینه از منابع آب یکی از مهم­ترین مسائل مطرح در کشاورزی پایدار به­شمار می­آید. آب به­عنوان یک منبع قابل تجدید همواره به­عنوان یک رکن اصلی کشاورزی مطرح بوده است. در مطالعه حاضر یک مدل بهینه­سازی به منظور حداکثر نمودن سود و حداقل برهم خوردن پایداری منابع آب در کانال­های L1، L2، L3، L4، L4A، L5، L6 ، L7، L8، L9، L10، L20 در شبکه آبیاری و زهکشی دشت قزوین توسعه داده شد. مدل بهینه­سازی با استفاده از الگوریتم ژنتیک چندهدفه با دو تابع هدف مجزا ارایه گردید. برای واسنجی مزرعه­ای مدل، نسبت کشت، هزینه تولید و قیمت فروش گیاهان عمده و مهم به همراه نسبت کشت آن­ها در سال زراعی 1394 جمع­آوری گردید. نتایج، حاکی از افزایش سود خالص به میزان 64 درصد نسبت به الگوی کشت موجود از طریق کاهش سطوح زیرکشت محصولات با سود خالص کم و افزایش سطح زیرکشت محصولات با درآمد بالا می­باشد. افزایش درآمد حاصله از تغییر در الگوی کشت ثابت می­کند اصلاح الگوی کشت موجود نیاز به بازنگری و تغییر دارد. هم­چنین با توجه به تعریف تابع هدف دوم، میزان آب مصرفی در شرایط بهینه 20 درصد کاهش یافت.

Keywords

• الگوریتم ژنتیک
• nsgaii
• سود اقتصادی
• پایداری منابع آب