PLANARCH - Design and Planning Research (Mar 2024)
Üniversite Yerleşke Kapısında Form ve Malzeme Arayışı: Erzurum Teknik Üniversitesi Giriş Kapısı
Abstract
Tanımı ve sınırları olan bir yerleşke, üniversite kampüsü olarak yüksek öğretim ve araştırma için yaygın kullanılan bir yerleşim tipolojisidir. Bulunduğu bölgeden sınırları ile ayrılan bu yerleşkeler içlerindeki yapı ve açık alanları ile eğitim-öğretim vermektedir. Şehir veya kırsal alanlar ile ulaşım ilişkilerini ve görsel temaslarını farklı ölçeklerdeki giriş kapıları ile sağlarlar. Her kapı eşik ve sınır kavramını farklı yorumlar. Türkiye’de, özellikle 2000 yılı sonrasında çok sayıda üniversite kurulmuş, yerleşke planlaması ile birlikte dışarıyla ilişki kuracak kapılarının tasarımı ve inşası yapılmıştır. Kapı tasarımlarında; güvenlik, ulaşım düzenleme ve eşik tanımlama gibi fonksiyonları ile birlikte üniversitenin dışarıya bakan ilk yapısı olması nedeniyle anlamsal içeriği de etkili olmuştur. Bu kapıları derleyen ve üzerinden değerlendirme yapan az sayıda çalışma vardır. Bunlardan bazıları tasarım yaklaşımlarını sınıflandırmaya çalışmıştır. Bu çalışmada 2010 yılında kurulan Erzurum Teknik Üniversitesi’nin Giriş Kapısı üzerinden form ve malzeme arayışı anlatılmış, tasarım yaklaşımları ile birlikte tartışılmıştır. Formun ön planda olduğu ve bir referansa dayanan bu kapıda, işlevlerin ve geometri tasarımının referans biçim ile ilişki kurma yöntemleri incelenmiştir. Çalışmada sunulan yaklaşımlar ve örnek üzerinden değerlendirilen uygulama, form ve malzeme seçimleri, giriş kapıları tasarım yaklaşımları alanına katkı sunmaktadır.
Keywords