تعیین تابع تولید و پاسخ عملکرد کل ماده‌ی خشک و دانه به کم‌آبیاری در گیاه ذرت

Abstract

خشکی و تنش ناشی از آن از عوامل مهمی است که تولید محصولات کشاورزی را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین تابع تولید آب – اجزای عملکرد و واکنش کل ماده‌ی خشک، دانه و شاخص برداشت به سطوح مختلف آب در گیاه ذرت در سال زراعی 94-1393 در مزرعه‌ی تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی شهرستان دزفول در استان خوزستان صورت پذیرفت. پژوهش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تیمار 60، 80، 100 و 120 درصد آبیاری کامل ذرت (W60، W80، W100، W120) و در چهار تکرار اجرا گردید. نتایج نشان داد که مناسب‌ترین تابع تولید آب با عملکرد کل ماده خشک، دانه و ساقه به‌صورت تابع خطی به‌ترتیب با ضریب تبیین 897/0، 682/0 و 927/0 و در سطح یک درصد معنی‌دار به‌دست آمد. همچنین تیمار W100 نسبت به تیمار W60 به‌طور معنی‌داری (70 درصد) سبب افزایش عملکرد کل ماده‌ی خشک گردید در صورتی‌که تیمار W80 نسبت به تیمار W100 تنها با کاهش پنج درصدی در عملکرد کل ماده‌ی خشک مواجه شد. بیشترین مقدار شاخص برداشت (43/0) و بیشترین کارآیی مصرف آب بر اساس عملکرد کل ماده‌ی خشک و دانه (به ترتیب kgm-3 8/4 و 06/2) از تیمار W80 به‌دست آمد. با توجه به یافته‌های پژوهش، بهترین عملکرد دانه، کل ماده خشک و کارآیی مصرف آب از تیمار 80 درصد آبیاری کامل حاصل گردید.

Keywords

• اجزای عملکرد
• خشکی
• سطوح مختلف آب
• شاخص برداشت
• کارآیی مصرف آب