مدیریت آب و آبیاری (Oct 2021)

ارزیابی عملکرد شبکه پایش کیفی رودخانه‌های کشور

  • نسرین خدامرادی وطن,
  • مهدی مظاهری,
  • جمال محمدولی سامانی

DOI
https://doi.org/10.22059/jwim.2021.327850.906
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 3
pp. 541 – 559

Abstract

Read online

نظام پایش در یک کشور جزو موضوع‌های اساسی آن کشور است. فرایند نظارت با در نظرگرفتن شاخص‌های مدیریتی و فنی، اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی در نظام پایش محقق می‌شود. در پایش بلند‌مدت انجام ارزیابی، آسیب ‏شناسی و بهینه‌سازی به‌صورت متوالی منجر به مدیریت صحیح داده‏ های خروجی، کارآمدی سیستم و سبب کاهش هزینه‌ها می‌شود. در این پژوهش، از روش‌های تصمیم‌گیری چند‌معیاره برای ارزیابی عملکرد شبکه پایش کیفی رودخانه‌های کشور با در نظرگرفتن معیارهای مختلف، استفاده شده ‌است. در این پژوهش کل ایستگاه‎‌های کیفی رودخانه‌ای کشور با چهار معیار اصلی اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی، مدیریتی و فنی در نظر گرفته شده‌ است. وزن معیارها توسط کارشناسان خبره مشخص شده‌اند. وزن گزینه‌ها با استفاده از استانداردهای ریاضیات و روش فرایند تحلیل شبکه‌ای محاسبه شده ‌است. روش فرایند تحلیل شبکه‌ای به‌منظور اصلاح روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی و براساس تکنیک سوپر ماتریس‌ها ارائه گردیده ‌است. در نهایت، نتایج روش با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه‌ای، نسبت سازگاری و آنالیز حساسیت کنترل شد. بیش‌ترین چالش‌ها در معیار مدیریتی و فنی، سپس معیار زیست‌محیطی و سلامت آب مهم تلقی شده‌است و نهایتا معیارهای بعدی اقتصادی و اجتماعی به‌دست آمده‌است. در معیار مدیریتی و فنی در ایستگاه‌های پایش آب، زیرمعیار کنترل و اطمینان از کیفیت داده‌ها، در معیار اجتماعی زیرمعیار پارامترهای کیفیت آب، در معیار اقتصادی زیرمعیار تشخیص آلودگی و در معیار زیست‌محیطی زیرمعیار بهینه‌سازی شبکه نظارت در زمان و مکان خاص بیش‌ترین وزن را به خود اختصاص داده است.

Keywords