Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Jun 2015)
MİHNE SÜRECİNDE BİR EHLİ HADİS, MUHAMMED BİN İSMAİL EL-BUHÂRİ VE HALKU EF’ÂLİ’L-İBÂD ADLI ESERİ
Abstract
Hicrî 2. asrın son çeyreği ve 3. asrın ilk yarısı, İslâm düşüncesinin gelişiminde şüphesiz en önemli paya sahip olan dönemdir. “Mihne” olarak adlandırılan ve siyâsî idarenin de dâhil olduğu, hatta bizzat faili olduğu sorgulama sürecinde, Sünnet ve hadis taraftarları Kur'ân'ın mahlûk olduğu görüşünü kabul etmeye zorlanmışlardır. Buhârî de tartışmalarda taraf haline getirilmiş, Lafziyye görüşüne sahip olduğu iddiasıyla Buhârâ‟dan sürgün edilmiştir. Bu makale, Buhârî‟nin tartışmalarla doğrudan alakalı olarak kaleme aldığı Halku ef‟âli‟l ibâd adlı eserini hadis ilmi açısından incelemeyi ve Buhârî özelinde ehl-i hadis‟in mihne karşısındaki duruşunu tahlil etmeyi amaçlamaktadır