Artuklu Akademi (Jun 2016)
Muhammed b. İbrahim ve Yûsuf u Zuleyhâ’sı
Abstract
Konusunu kutsal kitaplardan alan Yûsuf u Züleyhâ hikâyesi Klasik TürkEdebiyatı, Modern Türk Edebiyatı ve Türk Halk Edebiyatında sıkça ele alınmışbir konudur. Arap, Fars ve Türk edebiyatında çoğunluğu manzum olarakkaleme alınmış pek çok örneği vardır. Manzum örneklerinin yanında, gerekmüstakil, gerekse tefsir ve Kısas-ı Enbiyalar içerisinde olmak üzere çok kıymetlimensur örnekleri de vardır.Eski Türk Edebiyatı’nda çoğunlukla manzum eserler ön planda olduğundanmanzum Yûsuf u Züleyhâ’lar daha çok tanınmış ve yayılmıştır. Haliyle yapılanilmî çalışmalar da bu yönde olmuştur. Bugüne kadar 50 adet manzum örneğitespit edilmiştir. Halbuki Eski Türk Edebiyatı’nda yazılmış mensur Yûsuf uZüleyhâ hikayeleri de bulunmaktadır. Bu eserler, bazıları üzerinde münferitilmî çalışmalar olsa da, toplu bir şekilde değerlendirilmemiştir.Yûsuf u Züleyhâ Arapça, Farsça ve Türkçe cümlelerle örülü ve şiirsellikle dolubir eserdir. Muhammed b. İbrahim âhengi, akıcılığı ve hareketi sağlamakamacıyla seci’lerden faydalanmakla yetinmemiş, edebî sanatların birçoğunukullanarak özgün bir üslûp oluşturmuştur. Türkçeyi yermesine rağmeneserinde Türkçe, Arapça ve Farsça dillerinin imkanlarını kullanmaktan geridurmamıştır. Arapça ve Farsça sözcükleri kullanmada gösterdiği maharetiTürkçede de göstermiştir. Eserde seciler ve simetrik cümleler çoğunluktadır.Cümleler anlaşılır, üslubu akıcı ve coşkundur.
