Trends in Business and Economics (Apr 2025)
Türkiye’de Alt Kalemler İtibariyle Hizmetler Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü
Abstract
Türkiye’nin cari açık sorununun temelinde cari işlemler hesabının alt kalemlerinden biri olan dış ticaret açığı, önemli bir rol oynarken cari hesaptaki diğer bir kalem olan hizmetler dengesi dış ticaretin yol açtığı olumsuzlukları elimine etmekte, Türkiye ekonomisine yardım etmektedir. Ancak ödemeler bilançosunda on iki alt başlık altında sınıflandırılan uluslararası hizmetler, ayrıntılı incelendiğinde seyahat kaleminde yakalanan gelir avantajının diğer kalemlerin tamamında söz konusu olmadığı görülmektedir. Bu bağlamda çalışma, Genişletilmiş Ödemeler Dengesi Hizmetler Sınıflandırması (EBOPS)’a göre on iki alt kalemde sınıflandırılan hizmetler sektörünün uluslararası rekabet edebilirliğini belirlemeyi amaçlamıştır. Çalışmada Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (RCA), Göreli Ticaret Avantaj Endeksi (RTA) ve Göreli Rekabet Üstünlüğü Endeksi (RC) kullanılarak hizmetler sektörü alt kalemlerinin uluslararası rekabet edebilirlik gücü hesaplanmıştır. Çalışma, 2011-2023 dönemi için yıllık uluslararası hizmet ticareti (ihracat ve ithalat) verilerini içermektedir. Endeks sonuçlarına göre Türkiye, ele alınan tüm yıllarda taşımacılık ve seyahat hizmetlerinde uluslararası karşılaştırmalı üstünlüğe sahiptir. Bununla birlikte Sigorta ve emeklilik, Finansal hizmetler, Fikri mülkiyet hakları kullanım ücretleri hizmetleri, Telekomünikasyon, bilgisayar ve bilgi hizmetleri, Diğer iş hizmetleri, Kişisel, kültürel ve eğlence hizmetlerinde Türkiye’nin uluslararası karşılaştırmalı dezavantajı söz konusudur.
Keywords