Journal of Ottoman Legacy Studies (Jul 2020)

MİLLÎ KÜTÜPHANEDE KAYITLI BİR ŞİİR MECMUASININ (06 MİL YZ A 7131) MESTAP’A GÖRE TASNİFİ

  • Ahmet AKGÜL

DOI
https://doi.org/10.17822/omad.2020.153
Journal volume & issue
Vol. 7, no. 18
pp. 177 – 202

Abstract

Read online

Edebiyat tarihi için kıymetli kaynaklar olan şiir mecmuaları, yazıldıkları dönemin antoloji niteliğindeki eserleridir. Şairlerin divanlarında yer almayan şiirlerine bu tür eserlerde rastlanılabildiği gibi yine adı sanı duyulmamış pek çok şair veya manzume mecmualar aracılığıyla ortaya çıkabilmektedir. Mecmuaların sınıflandırılmasına imkân verecek veri tabanlarının geliştirilmesi konusunda son yıllarda öncü çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmaların en kapsamlısı, MESTAP kısa adıyla anılan Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi’dir. Mecmuaların ortak bir şablona göre tasnif edildiği bu proje kapsamında birçok mecmuanın dijital bir veri tabanında toplanarak tanıtılması sağlanmıştır. Bu makalede incelenen şiir mecmuası, Millî Kütüphane Yazmalar Koleksiyonunda 06 Mil Yz A 7331 arşiv numarasıyla kayıtlıdır. Hakkında daha önce herhangi bir çalışma yapılmamış olan 27 yapraklı mecmuanın detaylı içerik dökümü, MESTAP kapsamında hazırlanan tablolar üzerinde yapılmıştır. Mecmuaya, büyük çoğunluğu 16. yüzyılda yaşamış olan 36 şaire ait 76 manzume ile kime ait olduğu tespit edilemeyen 16 manzume kaydedilmiştir. Mecmuadaki manzumelerin tamamı klasik Türk edebiyatı şairlerine aittir. Bu şairlerden Hayâlî (16), Necâtî (12) ve Usûlî (5), şiirlerine en çok yer verilen şairlerdir. Eserde, Rızâyî, Nahifî, Necâtî ve Hayâlî adlarına kaydedilen bazı manzumelere, şairlerin neşredilen divanlarında rastlanmamıştır. Yaprakları gül, lale, sümbül, ceylan, tavus kuşu, servi vb. desenlerle süslü olan mecmuada; en fazla bulunan nazım şekilleri sırasıyla müfret, gazel ve kasidedir. Eserde bu manzumelerin yanı sıra yarım kalmış üç mensur metin bulunmaktadır.

Keywords