مقایسه مؤلفه‌های هوش هیجانی مردان معتاد و غیر معتاد و ارائه برنامه آموزشی بر اساس مؤلفه‌های هوش هیجانی در معتادان مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد در شهرستان خرم آباد.

Abstract

هدف این پژوهش مقایسه هوش هیجانی مردان معتاد و غیر معتاد و همچنین بررسی اثر آموزش بر اساس مؤلفه‌های هوش هیجانی برای گروه معتاد بود و فرضیه‌های زیر بررسی شد: 1- نمره کلی هوش هیجانی و هریک از مؤلفه‌های آن در افراد معتاد پایین‌تر از افراد غیر معتاد است. 2- آموزش مهارتها بر اساس مؤلفه‌های هوش هیجانی برنامه می‌‌تواند در مردان معتاد مؤثر باشد. این پژوهش دو مرحله داشت: در مرحله اول 100 مرد معتاد به صورت خوشه‌ای تصادفی و100 مرد غیر معتاد به صورت تصادفی انتخاب شدند و به آزمون هوش هیجانی بار- آن فرم کوتاه (2002) پاسخ دادند و سپس در مرحله دوم 16 نفر از نمونه 100 نفری مردان معتاد انتخاب شدند که در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. هوش هیجانی آنها مجدداً سنجیده شد و گروه آزمایش در برنامه درمان شناختی و آموزش هوش هیجانی طی 10 جلسه شرکت کردند. در پایان مجدداً هوش هیجانی در هر دو گروه سنجیده شد. فرضیه اول با آزمون t مستقل بررسی شد. نتایج نشان داد که میان مردان معتاد و غیر معتاد از نظر نمره کلی هوش هیجانی و هر یک از مؤلفه‌های آن تفاوت معنی داری وجود دارد. یعنی نمره مردان معتاد پایین‌تر از مردان غیر معتاد بود. فرضیه دوم با آزمون t برای گروه‌های غیر مستقل (وابسته) بررسی شد. نتایج نشان داد این برنامه بر ارتقاء کلیه مؤلفه‌های هوش هیجانی به غیر از مدیریت استرس تأثیر دارد. با توجه به مؤثر بودن این برنامه برای گروه معتاد می‌‌توان نتیجه گرفت درمان شناختی و آموزش هوش هیجانی برای ارتقاء بهزیستی افراد معتاد و کمک به نگهداری ترک آنها می‌‌تواند مفید باشد.

Keywords

• هوش هیجانی
• اعتیاد
• برنامه آموزشی
• آموزش مهارتهای هوش هیجانی