بررسی تأثیر بستر، وزن و زمان برداشت بنه بر خصوصیات کمی و کیفی زعفران (Crocus sativus L.)

Abstract

به منظور مطالعه اثر وزن و زمان برداشت بنه زعفران (Crocus sativus L.) در بسترهای کشت، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مجتمع تحقیقات کشاورزی فدک و پژوهشکده علوم و صنایع غذایی در سال 1389 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش عبارت بودند از؛ دو وزن بنه (هشت تا 10 گرم و 10 گرم به بالا)، دو بستر کاشت (پشم سنگ و پیت ماس) و شش زمان برداشت (نیمه دوم خرداد، نیمه اول و دوم تیر، نیمه اول و دوم مرداد و نیمه اول شهریور ماه). بنه‌ها با تراکم 457 بنه در متر مربع و به مدت 90 روز در انکوباسیون با رطوبت نسبی 85 درصد و دمای 25 درجه سانتی‌گراد و در تاریکی قرار داده شد. سپس بنه‌ها به اتاق رشد با دمای 17 درجه سانتی‌گراد و 16 ساعت تاریکی منتقل شدند. فاکتورهای مورد مطالعه عبارت بودند از تعداد گل، وزن تر گل، وزن خشک گل، وزن تر و خشک کلاله، وزن تر و خشک خامه، وزن کلاله به‌علاوه وزن خشک و تر خامه و محتوی پیکروکروسین، سافرانال و کروسین زعفران. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که وزن بنه، نوع بستر و زمان برداشت بنه بر عملکرد اقتصادی زعفران بر اساس مقدار گل و وزن خشک کلاله در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار است. بیشترین عملکرد اقتصادی از اثرات متقابل وزن بنه 10 گرم به بالا ، بستر کاشت پیت ماس و زمان برداشت بنه در نیمه دوم خرداد ماه به مقدار 2/5 گرم در متر مربع به-دست آمد. این عملکرد 11 برابر بیشتر از میانگین عملکرد مزارع ایران می‌باشد. محتوی پیکروکروسین، سافرانال و کروسین در بستر کاشت پیت ماس و پشم سنگ تحت شرایط کنترل شده در مقایسه با استاندارد ملی 259-2 جزء زعفران رشته‌ای ممتاز درجه‌بندی شد.

Keywords

• تراکم بنه
• سافرانال
• عملکرد زعفران
• کلاله خشک
• گلدهی