بررسی تغییرات روزانه و فصلی غلظت فرمالدئید در هوای آزاد منطقه میدان انقلاب شهر تهران در سال 1394-1393

Abstract

زمینه و هدف: فرمالدئید یکی از آلدئیدهای مهم در هوای آزاد به‌شمار می‌رود که از وسایل نقلیه و فرآیندهای فتوشیمیایی منشأ می‌گیرد. به‌دلیل اهمیت این آلاینده از نظر بهداشتی، مطالعه حاضر با هدف بررسی سطوح و تغییرات روزانه و مقعطی این آلاینده در منطقه پرترافیک میدان انقلاب واقع در شهر تهران و تأثیر پارامترهای هواشناسی بر تغییرات غلظت این آلاینده انجام شد. روش‌کار: این مطالعه توصیفی- مقطعی در ماه‌های دی و بهمن سال 1393 ( دوره 1) و ماه‌های اردیبهشت و خرداد سال 1394 (دوره 2) در منطقه میدان انقلاب واقع در منطقه 6 شهر تهران انجام گرفت. برای سنجش غلظت فرمالدئید از روش کورموتروپیک اسید استفاده شد و نمونه‌ها توسط دستگاه اسپکتروفتومتریPerkinElmer LAMBDA مدل 25 UV/Vis در طیف موجی nm580 تعیین غلظت شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS(آزمون های T-testو کورولیشن) و Excel (رسم نمودار) انجام گردید. یافته‌ها: غلظت فرمالدئید در روزهای جمعه در مقایسه با سایر روزهای هفته اختلاف معناداری داشت (0/05>p، آزمون تی مستقل). میانگین غلظت فرمالدئید در دوره 2 از نمونه‌برداری به میزان ppb6/5 بیشتر از دوره 1 بود (0/05>p، آزمون تی جفت شده). پارامترهای دما و رطوبت با ضریب کورولیشن‌های 0/457 و 0/338 دارای ارتباط معنادار و پارامتر فشار با ضریب کورولیشن 1/0 بدون ارتباط با تغییرات غلظت فرمالدئید بودند. همچنین غلظت فرمالدئید در شرایط اینورژن افزایش یافت. نتیجه‌گیری: غلظت فرمالدئید در روزهای جمعه نسبت به سایر روزهای هفته دارای مقادیر کمتری می‌باشد که می‌تواند به‌دلیل کاهش حجم ترافیک در روزهای جمعه باشد. همچنین افزایش غلظت فرمالدئید در دوره 2 ( ماه های اردیبهشت و خرداد) نسبت به دوره 1 (ماه های دی و بهمن) از نمونه‌برداری به ‌دلیل تشدید فرآیندهای شیمیایی در ماه‌های گرم سال می‌باشد. همچنین تأثیر دما، رطوبت و شرایط وارونگی دما بر افزایش غلظت فرمالدئید، اهمیت شرایط هواشناسی بر تغییرات غلظت فرمالدئید را نشان می‌دهد.

Keywords

• فرمالدئید
• فرآیندهای فتوشیمیایی
• کورموتروپیک اسید
• شهر تهران