Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Mar 2000)
KONYA MİYOSEN YAŞLI VOLKANİK BİRİMLERİN MİNERALOJİK-PETROGRAFİK VE JEOKİMYASAL İNCELENMESİ İLE NEOFORM KİL MİNERAL OLUŞUMLARININ İRDELENMESİ
Abstract
Konya'nın güney ve güneybatısında; volkanik, sedimanter ve volkano-sedimanler birimler geniş bir yayılıma sahiptirler. Ignimbirit, kızgın bulut çökelleri ile lav ve domdan oluşan volkanik kayaçlar, mineralojik ve dokusal özelliklerine gore riyolit, dasit, andezit, bazalt ve tüf karakterindedirler. Tüfler, içerdikleri volkan camı, kayaç parçası ve kristal içeriklerine gore vitrik, litik ve kristal tüf olarak sınıflandırılmıştır. Tüf karakterli volkanik birimlerde killeşme ve limonitlesme oldukça yaygın olarak izlenilmesine karşın, bu alterasyon ürünlerine diğer volkanik kayaçlarda çok az veya hiç rastlanılmamıştır. Genellikle, killeşme ve limonitleşme tüflü birimlerin ana bileşenini oluşturan volkan camlarının kırık ve çatlakları boyunca gelişmiştir. Aynca, feldispat minerallerinde killeşme, biyotit ve hornblend minerallerinde ise opasitleşme ile kloritleşmeler izlenmiştir. Tüflü birimlerin XRD analizlerinde halloysit, kaolinit, simektit, paligorskit ve illit gibi kil mineralleri ile opal-CT, feldispat, kuvars, amfibol, serpantin, minamit ve jarosit gibi kil dışı mineraller belirlenmiştir. SEM incelemelerine göre, halloysit, kaolinit ve simektit mineralleri genellikle volkan camlarının erime boşlukları ile kırık ve çatlaklarında yer almışlardır. Tüflü birimleri oluşturan volkanik kayaçların kimyasal analiz değerleri; halloysit, kaolinit ve simektitli birimlerin kimyasal analiz değerlerine yakındır.İnceleme alanındaki bu kil minerallerinin oluşumu, ortamdaki su hareketleriyle birlikte tüflü birimlerin ana bileşenlerinden volkan camı ile feldispat minerallerini oluşturan iyonların hareketleriyle kontrol edilmiştir. Saha gözlemleri ile mineralojik, kimyasal ve dokusal özellikler gözönüne alındığında halloysit, kaolinit ve simektit minerallerinin yer altı ve meteorik suların etkisi ile tüflü birimlerin depolanmasini takip eden süreçlerde diyajenetik olarak oluştukları söylenebilir.
