Pizhūhish dar Bihdāsht-i Muḥīṭ. (Feb 2024)
ارزیابی تأثیر کمپوست پسماند شهری در کاهش تجمع سرب در رژیم غذایی و اندام‌های حیوانات
Abstract
زمینه و هدف: نگرانی‌های عمومی درباره تأثیر آلاینده‌های محیطی بر سلامت انسان منجر به افزایش توجه به وجود مواد سمی در رژیم غذایی انسان و حیوان در دهه‌های گذشته شده است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تأثیر کمپوست پسماند شهری بر کاهش غلظت فلز سرب در رژیم غذایی و اندام‌های نشخوارکنندگان چراکننده می‌باشد. مواد و روش‌ها: در یک آزمایش گلخانه‌ای کمپوست در چهار سطح 0، 1، 3 و 5 درصد وزنی به یک خاک معدنی آلوده به سرب اضافه شد و به مدت شش ماه گیاه Stipa arabica (استیپا) در آن کشت داده شد. بعد از برداشت گیاه، غلظت سرب خاک و ریشه و شاخساره با استفاده از دستگاه ICP-OES مشخص شد. سپس میزان دریافت روزانه سرب توسط گاو و گوسفند و غلظت آن در اندام‌ها بر اساس مدل‌های زنجیره غذایی تعیین و با استانداردهای اتحادیه اروپا در رابطه با کیفیت محصولات حیوانی از دیدگاه سلامت حیوان و امنیت غذایی برای انسان به عنوان حد بحرانی مقایسه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که کمپوست توانست با کاهش 65 و 60 درصدی به ترتیب برای گاو و گوسفند، دریافت روزانه سرب را به حد مجاز از دیدگاه سلامت حیوان برساند. تجمع سرب در اندام‌ها به صورت کلیه > کبد > گوشت بود که با اعمال کمپوست تا % 64/77 کاهش یافت و از لحاظ سلامت حیوان غلظت سرب در همه اندام‌ها به حد ایمن کاهش پیدا کرد و از دیدگاه امنیت غذایی غلظت آن را برای مصرف گوشت توسط انسان به کمتر از مقدار استاندارد رساند.نتیجه‌گیری: کمپوست پسماند شهری به عنوان یک بهساز آلی می‌تواند به طور معنی‌داری غلظت سرب در رژیم غذایی و بافت‌های حیوانات را کاهش دهد و آن را به حد مجاز برساند.
Keywords
