Vergeving als psychologische sterkte op hoge leeftijd

Abstract

De levensfase van de hoge leeftijd wordt gekenmerkt door een veelheid aan uitdagende situaties, met in het bijzonder een stijging van het aantal verlieservaringen. Deze situaties kunnen een negatieve invloed uitoefenen op het functioneren van oudere volwassenen en dit is vaak zichtbaar in een verminderd welbevinden of een toename van depressieve symptomen. Recent onderzoek toont aan dat positief psychologische krachtbronnen een hulp kunnen zijn bij het omgaan met deze uitdagende situaties. Eén van deze krachtbronnen die op steeds meer interesse kan rekenen en gelinkt wordt aan verschillende aspecten van gezondheid en welbevinden is vergevingsgezindheid. Het idee dat vergevingsgezindheid belangrijk kan zijn in de latere levensfase kan gekaderd worden binnen de levenslooptheorie van Erikson. Erikson spreekt over een psychosociale crisis op hoge leeftijd waarbij de oudere volwassene terugkijkt op zijn of haar leven en uitgedaagd wordt om een gunstige balans tussen wanhoop en ego-integriteit te vinden. Het met succes vervullen van deze ontwikkelingstaak zou een verklarend mechanisme kunnen zijn voor het verband tussen vergevingsgezindheid en welbevinden op hoge leeftijd. In drie kwantitatieve studies met ouderen (75+) werd inderdaad vastgesteld dat vergevingsgezindheid een sterkte kan zijn tijdens de latere levensfase en dat de relatie tussen vergevingsgezindheid en welbevinden gedeeltelijk kan verklaard worden door facetten eigen aan de vervulling van de ontwikkelingstaak binnen deze levensfase.

Keywords

• Erikson
• hoge leeftijd
• levenslooptheorie
• vergeving
• welbevinden