Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Dec 2023)
İNSAN HAKLARI AÇISINDAN GÖÇ VE MÜLTECİLİK: ANAYASA MAHKEMESİ İLE AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ KARARLARI BAĞLAMINDA İNCELEME
Abstract
Mülteci ve sığınmacıların haklarına ilişkin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde (AİHS) doğrudan düzenlemeler yer almamış olsa da AİHS, bu hakların korunması açısından en önemli sözleşmelerden biridir. 1951 Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Cenevre Sözleşmesi’nde mültecileri geri göndermeme kuralına birtakım istisnalar getirilmişken, AİHS’de bu istisnaların olmaması, Sözleşme’ye daha geniş bir uygulama alanı sağlamaktadır. Sözleşme’yi uygulayan yargı organı Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ise, mültecilerin haklarını AİHS hükümleri kapsamında ele almaktadır. Türk hukukunda da Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) bireysel başvurunun getirilmesi ve AİHM’nin ihlal kararları göz önüne alınarak düzenlenen Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) ile uluslararası mevzuat Türk hukukuna dahil edilmiştir. Anayasa Mahkemesi’nin de kararlarında, AİHM kararlarına paralel incelemeler yaptığı ve uluslararası kuruluşlarının raporlarını esas aldığı ve uygulamacılara yol gösterdiği görülmektedir.
Keywords