el-Cem‘u Beyne’l-Fetvâ ve’t-Takvâ fî Muhimmâti’d-Dîni ve’d-Dünyâ (Sâ‘id b. Ahmed b. Ebî Bekr el-Razî el-Hanefî, İstanbul: Mektebetül-İrşâd, 2020, 688 s.)

Abstract

Disiplinlerarası çalışmaların, ilim dünyası açısından bugün olduğu gibi geçmişte de değer gördüğü bilinen bir gerçektir. Nitekim İslam hukuku ve tasavvuf ilimleri arasında bulunan ilişkinin boyutu bu disiplinleri cem ederek kaleme alınan kitapları daha değerli hale getirmektedir. Gazâlî’nin İhyâ’sı ile Şa’rânî’nin el-Mîzânü’l-Kübrâ isimli eseri bu minvalde telif edilen kitaplara örnektir. Sâ‘id b. Ahmed b. Ebî Bekr el-Razî el-Hanefî’nin el-Cem‘u Beyne’l-Fetvâ ve’t-Takvâ fî Muhimmâti’d-Dîni ve’d-Dünyâ eserinde de hukuk-ahlâk ilişkisi takva ve fetva kavramları altında cem edilerek kaleme alınmıştır. Öte yandan hicrî altıncı asır gibi erken bir dönemde neşredilmesi eserin değerini daha da arttırmaktadır. Dünyada sadece Kastamonu El Yazmaları Kütüphanesi’nde 935 kayıt numarası ile bir nüshası bulunan eser, Mehmet Sadi Çögenli, Mustafa Kılıçlı ve Îd Fethî Abdullatif tarafından tahkik ve neşredilmiştir. Kitap değerlendirmesini yapacağımız eser tahkikli haliyle İrşad Yayınevi’nden yayımlanan bu kitap olacaktır. Kitabı ilim dünyasına tanıtma amacıyla yapacağımız bu kritikte kitabı incelerken yapılan tahkik ile alakalı birkaç değerlendirmede de bulunmak yerinde olacaktır.