پژوهش‌های زبان‌شناختی در زبانهای خارجی (Jan 2024)
روزآمدی ترجمه‌پذیری عناصر فرهنگی در ترجمۀ ادبی با تکیه بر نظریۀ نیومارک
Abstract
در پژوهش حاضر در صدد آن هستیم تا با در نظر گرفتن تفاوت‌های زبانی و فرهنگی، به چگونگی انتقال پنداره‌های فرهنگى در ترجمۀ ادبی بپردازیم. از این رو به‌عنوان پیکرۀ این پژوهش، نمونه‌هایی از ترجمه‌های دو اثر از اریک امانوئل اشمیت را در دورههای مختلف مورد مطالعه قرار خواهیم داد و روش‌هایی را که مترجمان برای ترجمۀ عناصر فرهنگی به کار برده‌اند، با تکیه بر نظریه پیتر نیومارک بررسی خواهیم کرد تا کاربرد‌‌پذیری این نظریه در محوریت زمان و دورنمای کارآمدی آن بر‌اساس سه شاخصۀ اهداف، امکانات و موانع تبیین گردد. با گسترش تسلط بر هوش مصنوعی و به‌کارگیری نسل جدیدی از نرم‌افزارهای ترجمه توسط مترجمان جوان که همواره نسخههای دقیقتری از محتوای اصلی را به زبانهای بیشتری ارائه میدهند، شاهد ظهور نسلی از مترجمان هستیم که روزآمدی نظریههای ترجمه را در خصوص بازنمایی بن‌مایه‌های فرهنگی نادیده میانگارند. از آنجا که معنای واژه‌ها یا عبارات نشأت‌گرفته از فرهنگ یک زبان است، درک معنا مستلزم شناخت کاملی از فرهنگ زبان مبدأ است و به نظر می‌رسد تا به امروز نرم‌افزارهای ترجمه به‌تنهایی نمیتوانند برای دست یافتن به ترجمۀ دقیق مؤثر واقع شوند. لذا در این جستار سعی بر آن داریم تا اهمیت کاربرد نظریههای ترجمه را در حیطۀ ترجمۀ ادبی بهویژه در ارتباط با ترجمۀ عناصر فرهنگی برای نسل آینده از مترجمان مطرح سازیم.
Keywords
