Poradnik Językowy (Nov 2024)
Casus septimus, ultimus, localis, positivus – określenia miejscownika w łacińskojęzycznych gramatykach języka polskiego
Abstract
Tradycyjna łacińska terminologia gramatyczna, ze względu na duże podobieństwo i ścisłe związki między oboma językami, świetnie nadawała się do opisu polszczyzny. Świadczy o tym fakt, że w łacińskojęzycznych gramatykach i podręcznikach do nauki języka polskiego rzadko zachodziła potrzeba użycia terminów różnych od tych, które były stosowane do opisu łaciny. Działo się to wtedy, gdy język polski znacząco różnił się od łaciny. Jedną z takich sytuacji jest częściowa rozbieżność w systemie przypadków w omawianych językach (łacina ma ich 6, język polski – 7). Różnica ta zrodziła konieczność znalezienia nazwy dla „dodatkowego” polskiego przypadka. W niniejszym artykule przedstawiono zaczerpnięte z podręczników Statoriusa-Stojeńskiego, Volckmara, Menińskiego, Woyny i Malickiego definicje miejscownika, próby znalezienia dla niego adekwatnego łacińskiego określenia i wskazano źródła terminów zastosowanych przez wymienionych autorów.