History Studies (Nov 2024)
Osmanlı Devleti’nin Finans Tarihinde Gümüş Arayıcılığı ve Gümüş Arayıcıları (1550-1750 )
Abstract
Gümüş madeni tarih boyunca insanoğlunun ilgisini çekmiş, süs eşyası hammaddesi olmaktan öteye geçerek madeni paraların içeriğini belirleyen temel malzemelerden olmuştur. Osmanlı tarihi açısından da bu hususlar geçerlidir. Ancak bu kadar geniş kullanım alanına rağmen literatürde gümüşe dair çok fazla özel çalışma yapıldığı söylenemez. Bu kapsamda imparatorluğun darphanelerinde çalışan emekçiler arasında yer alan, ancak daha çok kurum dışında görev yapan gümüş arayıcılar hakkında ayrıntılı incelemeler yapılmamıştır. Tedavüldeki gümüş paraların değerinde yaşanan beklenmedik değişimlere engel olmaya çalışan; gümüş içerikli metaların nakliyesi, ticareti ya da kaçırılması üzerinde kontrol edici rolleri olan gümüş arayıcıları bu bakımdan mühim sorumluluklar üstlenmişlerdi. Osmanlı bürokrasisinin taşradaki bu etkin temsilcilerinin kimlikleri, görev alanları ve para politikalarına etkileri bu çalışmanın ilgilendiği konulardır. Doğrudan arşiv malzemeleri ile desteklenen ve zaman zaman Avrupa tarihi ile karşılaştırmalar içeren makalede, Yeni Çağ sürecinde gümüş arayıcılarının bilhassa kalpazanlarla ve sahte paralarla olan mücadelede taşrada adeta devletin eli ayağı olarak görev yaptıkları açık bir şekilde görülmektedir.
Keywords