هنر و تمدن شرق (Dec 2020)
مطالعۀ رویکرد معماران در طراحی مساجد معاصر (نمونۀ موردی: مساجد جندیشاپور اهواز، شیخ بن زائد ابوظبی، مرعشی مصر، کلن، ولیعصر تهران)
Abstract
چکیدهدر مقالۀ حاضر با هدف مطالعۀ رویکرد معماران جهان معاصر اسلام به الگوی طراحی و ساخت مساجد در نقاط مختلف جهان، پنج مورد از مساجد معاصر که در فاصلۀ سالهای 1347تا 1398ه.ش ساخته شدهاند، انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است تا برای این پرسشها پاسخی یافت شود که معماران معاصر تا چه اندازه از شیوههای سنتی معماری مساجد بهره جستهاند؟ و تا چه حد از خلاقیت خود یا الگوهای هنری معاصر استفاده کردهاند؟ و در صورتی که سنتها را کنار گذاشته و به خلاقیت خود تکیه کردهاند، چه ایدههای نوینی را جایگزین سنتها کردهاند. تا کارکرد اجتماعی و معنوی مسجد همچنان محفوظ بماند؟ در مطالعۀ حاضر الگوی طراحی مساجد «جندیشاپور اهواز»، مسجد «شیخ بن زائد ابوظبی»، مسجد «مرعشی مصر»، مسجد جامع «کلن»، مسجد ولیعصر تهران» مورد مطالعه قرار گرفتهاند. در هریک از آنها رویکرد معمار و پیشنهادات طراح برای جایگزینی فرمهای نو و همچنین موفقیت یا عدم موفقیت هریک از آنها در کارکرد بصری و معنوی بنای مسجد بر مبنای بایدها و نبایدهای طراحی مساجد اسلامی مطالعه شده است. اطلاعات پژوهش از طریق مطالعه کتابخانهای و میدانی جمعآوری شده و اطلاعات حاصله به روش توصیف و تحلیل مورد دقت قرار گرفتهاند.
Keywords