Hanefî Mezhebine Göre Kısasta Denklik

Abstract

İnsan fiillerini konu alan hukukun düzenlediği önemli alanlardan birisi ceza hukukudur. Hukuk bu bölümde insanların işlediği suçları ve bunlara verilecek cezaları ele almaktadır. Fıkıh da ceza hukukunu düzenlemekte ve suç saydığı fiillere yönelik çeşitli cezalar uygulanacağını belirtmektedir. Fıkıhta öldürme ve vücut bütünlüğüne zarar verme suçlarında kısas cezasının verilmesi öngörülmüştür. Kısas, belli şartlarda suçlunun mağdura verdiği zararın aynıyla cezalandırılması demektir. Kısas cezası naslarda açık bir şekilde emredildiğinden dolayı prensipte mezhepler arasında ihtilaf yoktur. Kısas cezalarının verilebilmesi için en temel şart denkliktir. Denklik suçluya uygulanacak kısas cezasının mağdurunkine eşit olmasını ifade etmektedir. Bu denklik organlar arasında olduğu gibi suçlu ile mağdurun arasında da bulunmalıdır. Mezheplerin bütünü kısas cezalarında denkliğin şart olduğu hususunda ittifak halindedir. Ancak denkliğin hangi noktalarda aranacağı konusunda görüş ayrılığı bulunmaktadır. Bu makalede Hanefî mezhebine mensup fakihlerin denkliği nasıl ele aldıkları incelenmiş ve vücut bütünlüğüne yönelik işlenmiş olan kesme, koparma gibi suçların kısasında denkliğin uygulanma imkanı araştırılmıştır. Müstakil olarak ceza hukukunda denklik olgusunu ele alan güncel bir çalışmaya ulaşılamamıştır. Bu açıdan çalışmanın literatüre katkı sağlaması beklenmektedir.

Keywords

• i̇slamic law
• hanafi sect
• criminal law
• retaliation
• equivalence.
• i̇slam hukuku
• hanefî mezhebi
• ceza hukuku
• kısas
• denklik