مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی (Sep 2023)

تجزیه و تحلیل انرژی و عملکردی گلخانه‌های تونلی و خورشیدی (با تاکید بر اصول طراحی سازه)

  • محمد فروزنده,
  • محمد علی کریمیان

DOI
https://doi.org/10.22069/jead.2023.21295.1716
Journal volume & issue
Vol. 10, no. 3
pp. 81 – 94

Abstract

Read online

گلخانه خورشیدی با استفاده از انرژی خورشید به عنوان منبع اصلی گرما و کاهش تقاضای سوخت فسیلی در تولید محصولات خارج فصل مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این پژوهش بررسی جامعی در مورد طراحی، جنبه‌های انرژی و عملکردی محصول خیار در گلخانه خورشیدی و مقایسه با گلخانه‌ تونلی ارایه شده است. لذا به منظور بررسی دما و مقایسه میزان سوخت مصرفی، در مزرعه تحقیقاتی پژوهشگاه زابل دو سازه گلخانه تونلی و خورشیدی ساخته شد. نمونه‌گیری‌ها شامل مقایسه عملکرد محصول خیار، دمای گلخانه و میزان سوخت مصرفی، در دو سازه بود. نتایج به‌دست آمده نشان داد در گلخانه تونلی 10247 لیتر و گلخانه خورشیدی 4017 لیتر گازوئیل در بازه زمانی آذر تا اسفند ماه مصرف گردید که مجموعاً معادل 7/60 درصد صرفه‌جویی در مصرف سوخت است. اختلاف درجه حرارت بین داخل و خارج گلخانه خورشیدی در آذر ماه بیش از 10 درجه سانتی‌گراد بود و درجه حرارت داخل تقریبا ثابت بود. دمای داخل هر دو سازه از ساعت 8 صبح به‌سرعت رو به افزایش بود اما نوسانات دمایی در داخل گلخانه تونلی از ساعت 13 لغایت 16 در طول زمستان بیشتر بود. میزان عملکرد محصول گلخانه خورشیدی 30 کیلوگرم در متر مربع بود که از نظر عملکرد تفاوتی با گلخانه تونلی نداشت. بنابراین با توجه به نتایج تغییرات دمایی و مصرف سوخت، گلخانه خورشیدی کارآمدتر بود. پیشنهاد می‌گردد با به‌کارگیری تنها یک عدد مشعل و استفاده از لحاف پوششی، دمای داخل گلخانه خورشیدی به‌ترتیب حدود 10 و 20 درجه سانتی‌گراد گرمتر از گلخانه تونلی و محیط بیرون تامین شود.

Keywords