Wołanie anioła i milczenie poety: „Modlitwa” Cypriana Norwida w kontekście psychologii procesu twórczego

Abstract

Modlitwa Cypriana Norwida to wiersz, który − chociaż stał się już przedmiotem kilku interesujących interpretacji − nie został jeszcze odczytany w kontekście psychologii, a zwłaszcza proponowanej tu koncepcji procesu twórczego Howarda Gardnera. Pojawiające się w utworze milczenie oraz dramat poety, który prosi o rozwiązanie głosu, jest odczytywane w nowym kontekście, który nie unieważnia dotychczasowych analiz, a jedynie je uzupełnia o brakujący komponent, umożliwiający uwzględnienie podmiotowości poety oraz powiązanie jego wiersza z doświadczeniem twórczym bez popełniania błędu biografizmu czy psychologizmu. Równocześnie przedstawiona interpretacja staje się realizacją sformułowanych na początku postulatów metodologicznych związanych z wykorzystywaniem psychologii w badaniach literaturoznawczych.

Keywords

• Cyprian Norwid
• „Modlitwa”
• proces twórczy
• psychologia twórczości
• Howard Gardener
• kryzys twórczy