بررسی آلودگی هیدروکربن‌های نفتی و فلزات سنگین در خاک‌های پنج پالایشگاه نفت کشور

Abstract

سابقه و هدف : تغییر در الگوی کاربری اراضی از طریق روند صنعتی شدن، توسعه زیرساخت‌ها و توسعه کشاورزی باعث آلودگی محیط زیست از جمله خاک شده است امروزه آلودگی خاک با فلزات سنگین یک مشکل جدی و در حال گسترش است. فلزات سنگین با ورود به زنجیره غذایی سلامت اکوسیستم‌ها و انسان را تهدید می‌کنند. این مطالعه به منظور بررسی و پایش آلودگی خاک پنج پالایشگاه کشورمی‌باشد. طی این پژوهش وضعیت آلودگی خاک‌های مناطق مورد مطالعه از نظر آلاینده‌های مختلف شامل فلزات سنگین و کل هیدروکربن‌های نفتی (TPHs) بررسی می‌گردد. مواد و روش: در این مطالعه خاک‌های آلوده به مواد نفتی از پنج پالایشگاه آبادان، اصفهان، تبریز، تهران و شیراز از نظر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و زیستی مورد بررسی قرار گرفتند. غلظت کل هیدروکربن‌های نفتی (TPHs) ، تنفس میکربی و فلزات سنگین شامل کادمیوم، کروم، سرب و نیکل در نمونه‌های خاک اندازه‌گیری واز نظر آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : میانگین مقدار TPHs در خاک‌های آبادان، اصفهان، تبریز، تهران و شیراز به ترتیب 46، 138، 115، 12 و 154 درصد وزنی بود که با کربن آلی نمونه‌ها همبستگی مثبت داشت (05/0pنتیجه گیری: پالایشگاه تهران نسبت به پالایشگاه‌های دیگر از نظر آلودگی به فلزات سنگین و هیدروکربن های نفتی در وضعیت بهتری قرار دارد که این امر ممکن است به دلیل اجرای برنامه زیست محیطی در این پالایشگاه باشد. با توجه به آلودگی خاک پالایشگاه‌های کشور، پایش و پاکسازی خاک باید در برنامه‌های زیست‌محیطی مراکز صنعتی مذکور مورد توجه قرار گیرد. همچنین پیشنهاد می‌شودامکان استفاده از برنامه‌های پالایش خاک از جمله زیست پالایی در این مناطق مورد بررسی قرار گیرد.

Keywords

• فلزات سنگین
• آلودگی خاک
• پالایشگاه نفت
• تنفس میکربی