Danisname Beşeri ve Sosyal Bilimler Dergisi (Mar 2024)
Muharrem Hilmi Sırrî’nin Dîvân’ında Aşk kavramı
Abstract
Muharrem Hilmi Sırrî (Kösetürkmen) (1878-1964), Osmanlı Devleti’nin son döneminde yaşamış, tasavvuf ilmine dair birçok eser kaleme almış ve bu alana dönemi itibariyle önemli katkılar sağlamış bir mutasavvıftır. O, sadece tarikat faaliyetleri yürüten bir şeyh değil, aynı zamanda tasavvufi kavramları şiir diliyle açıklayan bir şairdir. Makalemizin konusunu teşkil eden ve tasavvuf literatürünün en temel kavramlardan biri olan “aşk” kavramını Dîvân’ında birçok şiirinde kullanmış ve bu kavramı kendi üslubuyla açıklamıştır. Muharrem Hilmi Efendi, aşk kavramı hakkında yazdığı şiirlerinde aşk ve âşığın sıfatları, maşuk, aşkın fayda ve zararları, aşkın insanı eğiten tarafları ve aşkın tasavvuftaki yeri gibi birçok konuya değinmiştir. Muharrem Hilmi Efendi gibi Dîvân sahibi bir mutasavvıfın aşk kavramı hakkındaki görüşleri üzerine daha önce yapılmış müstakil bir çalışma olmamasından dolayı, bu makalenin ilgili alan ve literatür için önemli olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmadaki amacımız Muharrem Hilmi Efendi’nin aşk kavramı ekseninde yazdığı şiirleri akademik bir bakış açısıyla ele almak, bunların tasavvufi anlam ve değeri üzerinde durmak ve bu kavram hakkındaki kişisel görüşünü ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmamızda ilk olarak aşkın genel bir tarifi ve tanıtımı yapılmış, daha sonra Muharrem Hilmi Efendi’nin konuyla ilgili şiirleri incelenerek kişisel yorumları açıklanmıştır.
