Deney Tasarımı Yaklaşımıyla, Dört Tekerlekten Çekişli Bir Taşıtın Direksiyon Trapezinin Kinematik Optimizasyonu

Abstract

Dört tekerlekten çekişli, genel amaçlı bir taşıta ait yönlendirme sisteminin optimum kinematik tasarımı ve gerilme analizi yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde, Adams/Car™ yazılımı kullanılarak, ön aksın, Ackermann yönlendirme trapezini de içeren çoklu cisim (ÇC) modeli kurulmuştur. Literatürde verilen yönlendirme hatası (βF) sınırlamasını sağlayan trapez geometrisi, Adams/Insight™ optimizasyon modülü kullanılarak, Deney Tasarımı-Yanıt Yüzey Yöntemi (DT-YYY) yardımıyla elde edilmiştir. İkinci bölümde, yönlendirme sırasında tekerlek temas yüzeyine etkiyen kazıma momenti (MB) yaklaşık olarak hesaplanmıştır. MB yardımıyla, direksiyon trapezinin sonlu elemanlar analizi (SE) yapılmış ve kinematik olarak optimize edilen sistemin, mekanik açıdan güvenilir olup olmadığı incelenmiştir. DT-YYY kullanılarak elde edilen direksiyon trapezi geometrisi, viraj içinde kalan tekerleğin βLi = 0º-36º aralığında yönlendirilmesi sırasında, βF ≤ ±0,5º yönlendirme hatası koşulunu sağlamaktadır.

Keywords

• ackermann yönlendirme prensibi
• direksiyon hatası
• çoklu cisim dinamiği
• kinematik optimizasyon
• deney tasarımı
• sonlu elemanlar analizi
• ackermann steering principle
• steering error
• multibody dynamics
• kinematic optimisation
• design of experiments
• finite element analysis