نشریه مهندسی معدن (Mar 2023)

ارتباط بین آنومالی‌های ژئوشیمیایی ناحیه‌ای با تصاویر ماهواره‌ای سنتینل 2 به کمک خوشه‌بندی طیفی چهارفرسخ، خراسان جنوبی

  • حمید گرانیان

DOI
https://doi.org/10.22034/ijme.2022.556002.1921
Journal volume & issue
Vol. 18, no. 58
pp. 88 – 104

Abstract

Read online

ورقه 1:100000 چهارفرسخ در استان خراسان جنوبی به دلیل داشتن سنگ‌های ولکانیکی و پلوتونیکی، وجود سنگ‌های دگرگونی حاوی کانی‌سازی و اندیس‌های فلزی پتانسیل بالایی برای اکتشاف ناحیه‌ای دارد. تعیین آنومالی‌های ژئوشیمیایی مرکب برای 20 عنصر به روش خوشه‌بندی طیفی بر روی داده‌های رسوبات آبراهه‌ای این ورقه، 6 محدوده برای کانی‌سازی را پیشنهاد می‌دهد. در مرحله دوم از تصاویر ماهواره‌ای سنتینل 2 منطقه مورد مطالعه به دلیل داشتن تعداد باندهای بیشتر و قدرت تفکیک مکانی 10 و 20 متری استفاده شده است. خوشه‌بندی 10 باند تصاویر ماهواره‌ سنتینل A2 ورقه چهارفرسخ به 5 خوشه (خوشه‌بندی بهینه بدست آمده با شاخص Silhouette)‌ نشان می‌دهد که رفتار طیفی پیکسل‌های خوشه 2 مشابه رفتار طیفی سنگ‌های آذرین و دگرگونی است. بنابراین دو محدوده آنومالی ژئوشیمیایی قرار گرفته در این خوشه با توجه به سایر داده‌های اکتشافی به عنوان اولویت اول کانی‌سازی پیشنهاد شده است. پیکسل‌های خوشه چهارم رفتار طیفی مشابه سنگ‌های رسوبی دارند و دو محدوده آنومالی ژئوشیمیایی قرار گرفته بر روی این خوشه برای اولویت دوم اکتشافی در نظر گرفته شده است. مقایسه موقعیت پیکسل‌های خوشه‌های اول، سوم و پنجم با نقشه زمین‌شناسی منطقه مورد مطالعه و بررسی رفتار طیفی آن‌ها نیز نشان می‌دهد که این خوشه‌ها با رسوبات آبرفتی و پادگانه کواترنره همپوشانی دارند که ارزش کانی‌سازی ندارند. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که خوشه‌بندی داده‌های ماهواره‌ای می‌تواند برای اعتبارسنجی آنومالی‌های ژئوشیمیایی ناحیه‌ای و اولویت‌بندی آن‌ها استفاده شود.

Keywords