Horyzonty Wychowania (Dec 2007)
Edytorial
Abstract
Człowiek jest jednością duchowo-cielesną, nawet jeżeli wcześniej Platon, a później Kartezjusz wyraźnie rozgraniczali te dwa konstytutywne komponenty człowieka. W starożytnej Grecji, skąd do naszego języka dotarło pojęcie „duch”, uważano, że pneuma to „owa siła, która wprawia powietrze w ruch”, przez co mamy delikatny lub gwałtowny powiew wiatru, a także delikatny oddech człowieka. Na tej bazie już w V wieku przed naszą erą lekarze greccy stwierdzili, że ów duch jest wewnętrzną, nienarodzoną siłą, a Arystoteles powiedział, że ta wewnętrzna siła formuje całego człowieka począwszy od zarodka życia, czyli embrionu. Dochodzimy w ten sposób do zbliżenia pojęcia „ducha” do pojęcia duszy, psyche, nawet jeżeli „duch” wskazuje bardziej na aspekt materialny. Dlatego też stoicy twierdzili, iż „duch duszy” przyjmuje funkcje działania, gdy chodzi o poznanie, język, myśl, jest on tą siłą uniwersalną i fundamentalną w człowieku, która jest motorem jego funkcjonowania, czyli życia. Biblia natomiast, kiedy mówi o „ruah Jahwe” o „Duchu Boga”, to wskazuje na Ducha, który wszystko stwarza i powołuje do życia...
