الگوی برنامه درسی مبتنی بر صبر در دوره ابتدایی براساس آموزه‌های اسلامی با بهره‌گیری از تکنیک دلفی

Abstract

هدف: از آموزه‌های بسیار مهم دینی که در پیشگیری و درمان آسیب‌های روحی روانی دانش‌آموزان نقش بسزایی دارد، صبر و بردباری است. توجه فراوان قرآن به صبر به خاطر ارزش دینی و اخلاقی است. صبر هم یک ضرورت دنیوی است و هم یک ضرورت دینی و سبب رشد و تعالی و تکامل انسان می‌شود. در همین راستا، این پژوهش با هدف تدوین الگوی مبتنی بر صبر در دوره ابتدایی براساس آموزه‌های اسلامی با بهره‌گیری از تکنیک دلفی انجام پذیرفته است.مواد و روش‌ها: روش پژوهش ترکیبی، شامل تحلیل اسنادی و تکنیک دلفی می‌باشد. در بخش تحلیل اسنادی منابع و آموزه‌های اسلامی مرتبط از جمله؛ قرآن و نهج‌البلاغه و مقالات در دسترس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. در بخش تکنیک دلفی جامعه آماری شامل اساتید، دانشجویان دکتری و اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها با رشته تحصیلی مرتبط که تعداد 31 نفر (31 نفر اشباع داده‌ها) و به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای تعیین اعتبار از راهبرد بازبینی مشارکت‌کنندگان و بازبینی متخصصان استفاده شده است. به این منظور کدگذاری تحلیل در اختیار سه پژوهشگر قرار گرفت که ضریب توافق 89/0 برآورد شد.بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش نشان داد که در بخش تحلیل اسنادی 45 کد از قرآن، نهج‌البلاغه و مقالات و اسناد و مدارک علمی استخراج شد. در ادامه و بعد از تحلیل محتوی اسنادی، کدهای مستخرج شده ادغام و در قالب یک پرسشنامه برای اجرای تکنیک دلفی آماده شد. بر این اساس از 45 شاخص حاصل از تحلیل محتوی با روش دلفی 42 شاخص کلیدی و در 4 مؤلفه‌ها باقی ماندند. 4 مؤلفه به ترتیب شامل؛ مؤلفه هدف 21 شاخص، محتوی 8 شاخص، روش7 شاخص و ارزشیابی 6 شاخص می‌باشد و در نهایت الگوی مبتنی بر صبر در دوره ابتدایی براساس آموزه‌های اسلامی تدوین شد. این الگو زمینه‌های رشد و تعالی انسان از یک سو و مقاومت در برابر مسایل و مشکلات پیش روی را برای دانش‌آموزان فراهم می‌آورد بنابراین اجرای این مدل برای دوره ابتدایی توصیه می‌شود.

Keywords

• آموزه‌های اسلامی
• الگوی مبتنی بر صبر
• دوره ابتدایی