Ekofilozoficzna interpretacja pozytywizmu

Abstract

Za zasadniczą przyczynę współczesnego kryzysu ekologicznego uznaje się konsekwentną realizację dominującego od Nowożytności postulatu postępu naukowo-technicznego ludzkości. Wielu myślicieli promowało tę ideę, zaś ich stanowiska wpłynęły na kształt współczesnej cywilizacji. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje August Comte, inicjator pozytywizmu. W artykule podjęta zostaje próba odtworzenia pozytywistycznych zapatrywań na miejsce człowieka w przyrodzie oraz poddania ich dyskusji. Przeprowadzone zostają dociekania w celu wyjaśnienia, w jakim stopniu pozytywizm przełożył się na pogłębienie poczucia alienacji człowieka z przyrody. Decydujące dla rozważanej problematyki znaczenie ma fakt, że stanowisko pozytywistyczne jest silnie antropocentryczne, co przejawia się głównie w kontynuowaniu nowożytnych, Baconowskich zaleceń podporządkowywania przyrody potrzebom człowieka. Pozytywizm rozwinął ponadto metodę naukową w kierunku, który z jednej strony przyczynił się do ogromnego skoku cywilizacyjnego ludzkości, ale z drugiej – okazał się dla relacji człowieka z przyrodą głęboko kryzysogenny.

Keywords

• antropocentryzm
• pozytywizm
• utylitaryzm
• kryzys ekologiczny
• August Comte