Medya ve Din Araştırmaları Dergisi (Dec 2020)
Sosyal Medyada Müslüman Kimlik Algısı: İslami Fenomenler ve Twitter Örneği
Abstract
Bu çalışmada Türkiye’de yaşayan, kendisini dindar (Müslüman) olarak tarifleyen ve sosyal medyada “İslami fenomen” olarak görülen/konuşulan insanların; “Müslüman olmanın ve İslami yaşam tarzının” anlamının söylemlerindeki inşası incelenmektedir. Başka bir deyişle; İslami fenomenlerin Müslüman kimliğe ve İslami yaşam tarzına dair görüşlerini belirtirken hangi dilsel kaynakları (açıklayıcı repertuarlar) kullandıkları Eleştirel Söylemsel Psikoloji yaklaşımı ile ele alınmaktadır. Araştırmanın verileri farklı söylem repertuarlarına ulaşma fırsatı veren ve Türkiye’de kullanıcı sayısı oldukça yüksek olan Twitter üzerinden toplanmıştır. Belirlenen 5 İslami fenomenin (Cübbeli Ahmet Hoca -164 bin takipçi, Caner Taslaman - 186 bin takipçi, Said Ercan -645 bin takipçi, Nihat Hatipoğlu - 487 bin takipçi, At gözlüklü /kendine laik -153 bin takipçi) 2012-2018 yılları arasındaki tüm tivitleri incelenmiştir. Alıntılar Eleştirel Söylemsel Psikolojinin analitik kavramlarından biri olan açıklayıcı repertuarlar çerçevesinde analiz edilmiştir. Analiz sonucunda “doğru İslam” ve “öteki’ne karşı birlik olması gereken İslam” repertuarı olmak üzere iki temel açıklayıcı repertuar ortaya çıkmıştır. Doğru İslam repertuarı; İslamiyet’e uygunluk açısından dindar kesimin davranışı ve taşıdığı değerlere vurgu yapmaktadır. Öteki’ne karşı birlik olması gereken İslam repertuarında ise; Müslüman kimliğinin ya da İslamiyet’e inananların üst bir kimlik olarak kurgulandığı görülmektedir.
Keywords
