Journal of Architectural Sciences and Applications (Dec 2022)
Mimarlıkta Çoklu Bağlamsallıklar Sorunsalı
Abstract
Bağlam kavramı ilkin dil felsefesi, göstergebilim gibi alanlarda anlamın oluşma şartlarını açıklamak için kullanılmaya başlamıştır. Mimarlıkta ise yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren tasarım nesnesini çevreleyen şartları açıklamak için kullanılmaktadır. Ontolojik açıdan kimi zaman fiziksel gerçeklik içinde, kimi zaman da sosyal gerçeklik içinde parça-bütün ilişkisine göndermede bulunabilmektedir. Epistemolojik açıdan ise bağlam, bir yandan mimari nesneyi konu edinen yargı, söylem veya bilginin anlam ve doğruluk koşullarına göndermede bulunan betimleyici ve analitik bir kavram olarak karşımıza çıkarken bir yandan da tasarımı yönlendirici normatif temelli, tasarımı keyfilikten uzaklaştıran kural koyucu ve doktriner nitelikte bir kavram olarak ortaya çıkmaktadır. Tüm bu çok boyutlu, çok anlamlı ve çok katmanlı yapı çözümlenip, ayrımlar ortaya konmadığında, kavram anlamsal belirsizlik nedeniyle hem pratikte hem de kuramsal alanda giderek işlevselliğini yitirmektedir. Bu çalışma mimarlık kuramlarında yer alan bağlam kavramsallaştırmalarını epistemolojik ve ontolojik açıdan çözümleyerek kavramın mimarlık alanında daha belirli hale getirilmesini amaçlamaktadır.
Keywords
