مجله پژوهش در علوم توانبخشی (Feb 2011)
بررسي ساختار سازه ای واکه های زبان فارسی در دانش آموزان مبتلا به شکاف لب و کام در محدوده ی سنی 9-7 ساله
Abstract
چكيده مقدمه:اهميت فركانس سازه اي به گونه اي است كه روابط ميان سه سازه اول از اجزاي اصلي تشخيص نوع واكه توسط فرد شنونده مي باشد. به علاوه كيفيت يك واكه به بسامد سازه هاي آن بستگي دارد، بنابراين كاربرد اصلي اندازه گيري بسامد سازه در توصيف خطاهاي واكه اي مي باشد. تشخيص غير طبيعي بودن واكه هاي يك فرد بر پايه هاي ادراكي توسط فرد شنونده نمي باشد ، بلكه اندازه گيري اين فركانس به كمك دستگاه تشخيص را دقيق تر مي كند. هدف از انجام این پژوهش به دست آوردن شاخص یا هنجارهایی جهت تشخیص خطاهای واکه ای و اختلالات گفتاری در دانش آموزان مبتلا به شكاف كام و لب است . روش پژوهش: این پژوهش توصيفي و به صورت مقطعی روي 23 نفر دانش آموز مبتلا به شكاف كام و لب در محدوده سني 9-7 ساله انجام گرفت.در اين پژوهش اطلاعات اوليه توسط مصاحبه مستقيم گرد آوري شده و سپس آزمون توليد واكه هاي زبان فارسي از نمونه هاي مورد نظر بعمل آمد. سپس سازه اول و سازه دوم و سازه سوم هر شش واكه بطور جداگانه توسط دستگاه speech studio و برنامه real analysisنرم افزار Dr.speech بدست آمد و اعداد مربوط به طور جداگانه در جدول مربوطه ثبت گرديد و با استفاده از روش هاي آماري توصيفي ( ميانگين ، انحراف معيار ، حداقل و حداكثر ) بر اساس اهداف پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. يافته ها: در دانش آموزان شكاف لب و كام ميانگين بيشترين مقدار سازه اول مربوط به واكه /æ/ 685 هرتز ، سازه دوم مربوط به واكه /i/1542 هرتز و سازه سوم مربوط به واكه /i/ 3264 هرتز و ميانگين كمترين مقدار به ترتيب مربوط به واكه هاي /i/ 422 هرتز ، /u/ 953 هرتز و /æ/ 2565 هرتز به دست آمد. بحث و نتيجه گيري : نتايج پژوهش حاضر نشان مي دهد كه ميزان سازه اول در واكه هاي /e/ ، /i/ افزايش داشته است ، پس احتمالا افراشتگي و ارتفاع زبان كاهش يافته است و ميزان سازه دوم در واكه هاي /e/ ، /i/ كاهش چشمگيري داشته است ، در نتيجه زبان در واكه هاي پيشين به سمت عقب پسروي داشته است . البته با افزايش وسعت شكاف و افت شنوايي اين پسروي بيشتر شده است. كليد واژه : شكاف كام و لب ، ساختار سازه اي ، واكه هاي زبان فارسي ، دستگاه دكتر اسپيچ ، فضاي واكه اي