Horyzonty Wychowania (Jul 2020)
Społeczna percepcja dystansu i tolerancji
Abstract
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie zależności pomiędzy konstruktami dystansu i tolerancji. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem jest ustalenie hierarchii cech charakteryzujących postawy tolerancyjności i dystansowania się oraz określenie ich wewnętrznych struktur. Metoda badawcza: sondaż diagnostyczny, w skład którego weszła autorska Skala Tolerancyjności i Dystansowania (STD) oraz ankieta. PROCES WYWODU: Przedstawiono różnorodność definicyjną pojęć dystansu i tolerancji, a następnie wykazano ich wzajemne powiązania. W następnej części zaprezentowano metodę ich pomiaru, a także otrzymane wyniki badań i związki pomiędzy dystansem i tolerancją. W podsumowaniu wskazano na istotę i potrzebę dalszej eksploracji tych konstruktów, jak również ich znaczenie dla pedagogiki. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W toku prowadzonych analiz porangowano cechy tolerancyjności i dystansowania się u badanych osób. Następnie przetransformowano dane rangowe na wyniki standaryzowane i przeprowadzono analizę czynnikową metodą głównych składowych, wyodrębniając czynniki dystansowania się i tolerancyjności. Analizą skupień metodą k-średnich ustalono profile dystansowania się badanych osób, a w dalszej kolejności za pomocą metody regresji wielokrotnej krokowej ustalono zależności pomiędzy typami deklarowanych postaw dystansowania się i tolerancyjności. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Otrzymane wyniki badań wskazują na specyficzne konfiguracje pojęć charakteryzujących postawy tolerancyjności i dystansowania się. Zarówno tolerancyjność, jak i dystansowanie się może się pojawiać w pozytywnym i negatywnym kontekście sytuacyjnym, gdzie ich społeczna percepcja bywa najczęściej uproszczona, jednowymiarowa i stereotypowa, ale one same przekładają się w świadomości społecznej na codzienność funkcjonowania ludzkiego, w tym relacje między nimi. Dlatego też nie należy ich rozpatrywać w izolacji od siebie. Ze względu na potrzebę kształcenia dzieci w duchu tolerancyjności trzeba pogłębić eksplorację zjawiska i jego zmiennych.
Keywords
