واکاوی موانع و تنگناهای توسعه بوم‌گردی عشایری (مورد مطالعه: عشایر استان چهارمحال و بختیاری)

Abstract

در حالی که ایران از نظر منابع طبیعی و گردشگری جزو ده کشور برتر جهان است اما تنها یک درصد از درآمد جهانی گردشگری را به خود اختصاص داده است. استان چهارمحال و بختیاری به علت برخورداری از موقعیت ممتاز جغرافیایی، گردشگری و استراحتگاهی، در مقوله گردشگری از ظرفیت بالقوه بالایی برخوردار است. این استان به دلیل حضور عشایر در منطقه و جاذبه‌ای که حضور آن­ها برای گردشگران ایجاد می‌کند در بحث بوم‌گردی عشایری جزو پیشگامان این صنعت به شمار می‌آید. لیکن هنوز موانع زیادی بر سر راه توسعه ظرفیت بوم‌گردی عشایری در استان وجود دارد. لذا هدف از این پژوهش شناسایی موانع توسعه بوم­گردی عشایری در این استان به­ویژه شهرستان کوهرنگ است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی؛ از نظر روش، اکتشافی و از حیث نحوه گردآوری داده‌ها کیفی است. جامعه آماری را خبرگان حوزه گردشگری و آشنا با عشایر منطقه تشکیل می‌دهد. روش نمونه‌گیری از نوع غیراحتمالی و گلوله برفی است و تعداد 15 خبره بر اساس حد کفایت نمونه‌گیری و قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها به شیوه مصاحبه‌ نیمه ساختاریافته است. با تحلیل مصاحبه‌ها، موانع توسعه بوم­گردی عشایری در قالب 63 مضمون پایه، ده مضمون سازمان‌دهنده و شش مضمون فراگیر به دست آمد. مضامین فراگیر عبارتند از: ضعف زیرساخت‌ها، ضعف حمایت‌های دولتی، محدودیت‌های زیست‌محیطی، ضعف سرمایه اجتماعی-فرهنگی و ضعف سازوکار جذب گردشگر است.

Keywords

• صنعت گردشگری
• عشایر
• بومگردی عشایری
• اقامتگاه بومگردی