Męska depresja – koncepcja, metody pomiaru i związki z zachowaniami samobójczymi

Abstract

W artykule przedstawiono koncepcję atypowych objawów depresji występujących u mężczyzn. Ważnym źródłem tej koncepcji były doświadczenia wyniesione z programu diagnozowania i leczenia depresji wprowadzonego na Gotlandii (Szwecja) w latach 80. ubiegłego stulecia. Program, skierowany do lekarzy rodzinnych, zmniejszył liczbę zachowań samobójczych wśród kobiet, ale nie wśród mężczyzn. Przyjęto, że jedną z przyczyn takiego stanu rzeczy może być odmienny obraz depresji u obu płci. Różnice między płciami mogą odpowiadać za to, że depresja u mężczyzn znacznie częściej niż u kobiet pozostaje nierozpoznana i nieleczona, co prowadzi do zwiększenia liczby samobójstw. Wśród dominujących objawów depresji u mężczyzn wyróżniono wzrost impulsywności i zachowań agresywnych, nadużywanie substancji psychoaktywnych (alkohol, narkotyki, nikotyna), podejmowanie zachowań ryzykownych (jazda samochodem pod wpływem alkoholu, przypadkowe kontakty seksualne) oraz tłumienie emocji. Jako przyczyna występowania atypowej depresji u mężczyzn najczęściej wymieniane jest rygorystyczne podporządkowywanie się tradycyjnym męskim normom kulturowym. Normy te dotyczą odporności, wytrzymałości, konkurowania, opanowania i tłumienia uczuć oraz konieczności zapewnienia bytu rodzinie. W pracy omówiono najbardziej znane metody badania męskiej depresji – Gotland Male Depression Scale (GMDS) Rutza, Male Depression Risk Scale (MDRS-22) Rice’a i współpracowników oraz Masculine Depression Scale (MDS) Magovcevic i Addisa – a także przedstawiono wyniki badań prowadzonych z użyciem wspomnianych metod. Artykuł kończą refleksje dotyczące dalszych kierunków badań nad problemem męskiej depresji i opis kontrowersji związanych z omawianą koncepcją.

Keywords

• metody badania
• role męski
• męska depresja
• role męskie