Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Dec 2003)
KIRAATLERiN OLUŞUMU BAGLAMINDA KUR'AN'IN CEM'i KONUSUNA YENi(DEN) BiR BAKlŞ
Abstract
Kur'an'ın yazılması, korunması ve çoğaltılması sırasında yaşanan bazı olaylar, kıraallerin doğuşuna zemin hazırlayan etkenler arasında sayılmıştır. Hz. Muhammed yaşıyorken, peyderpey inen vahiy bildirilerini katipierine kaydettiriyor, onlardan bazılarının özel Kur'an nüshası edinmesine müsaade ediyor, bir nüsha da kendisi alıkoyuyor ve bunu saklama yoluna gidiyordu. Bu yüzden denilebilir ki; Hz. Ebübekr döneminde yapılan Kur'an'ı cem' işleminde Zeyd, Kur'an'ın tamamına yakınını Peygamber'in evinde hazır vaziyette bulmuştur. Hz. Osman devrinde gerçekleştirilen teksir işi ise; buradan derlenen Kur'an'ı esas aldığı içindir ki, güvenilirlik konusunda bazı şüpheleri ortadan kaldırmaktadır. Birinci ve üçüncü halife zamanlarında girişilen Kur'an'ı toplama ve çağalima hareketleri, her ne kadar birtakım savaşların sonrasına rastlıyor olsa bile; bunlar, yerine getirilmesi gereken görevierdi ve er ya da geç yapılacaktı. Sözü edilen harplerin, bunların gerekçesi olarak gösterilmesi doğru bir saplama değildir. Geleneksel söylemin aksine onlar, bu süreci hızlandıran itici arniller olabilir ancak.
