تاثیر و ماندگاری 6 هفته تمرینات ثبات مرکزی بر تعادل و عملکرد کمری- لگنی زنان دارای ضعف عضلات ناحیه ‏مرکزی

Abstract

هدف:ثبات ناحیه مرکزی پیش ­نیازی مهم برای انجام مهارت ­های ورزشی و فعالیت های روزمره مانند راه رفتن، بالا رفتن از پله و تعادل است. بنابراین هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر و ماندگاری 6 هفته تمرینات ثبات مرکزی بر تعادل و عملکرد کمری- لگنی زنان دارای ضعف عضلات ناحیه مرکزی بود. روش­ بررسی:مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش ­آزمون، پس­ آزمون و پیگیری بود. تعداد ۳۰ زن فعال شهرستان مهاباد به صورت هدفمند و در دسترس از بین جامعه آماری انتخاب شده و به صورت تصادفی به دو گروه ۱۵ نفری کنترل و تجربی تقسیم شدند. برای ارزیابی تعادل ایستا، تعادل پویا، عملکرد کمری-لگنی و استقامت عضلات تنه به ترتیب از آزمون­های لک­لک (Stork)، تعادل وای ( Y Balance; Y)، پایین آمدن از پله رو به جلو (Forward Step-Down; FSD)و مک­گیل (McGill) استفاده شد. پس از انجام پیش­آزمون، گروه تجربی تمرینات را به مدت ۶ هفته و سه جلسه در هفته اجرا کردند و گروه کنترل فعالیت­های روزانه خود را ادامه دادند. سپس هر دو گروه در پس آزمون شرکت کردند و یک ماه بعد از تمرینات، از متغیرهای پژوهش پیگیری به عمل آمد. برای مقایسه داده­ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در سطح معنی­داری 05/0 استفاده شد. یافته ­ها:نتایج در گروه تمرینی نشان داد که تمرینات ثبات مرکزی بر متغیرهای تعادل ایستا (0/001=p؛ 1/31=λ)، تعادل پویا (001/0=p؛ 1/08=λ)، عملکرد کمری-لگنی (0/001=p؛ 1/57=λ) و استقامت تنه (0/001=p؛ 4/77=λ) تاثیر معنی‌داری داشت. اما اثرات تمرین پس از یک ماه بی تمرینی تنها در متغیر عملکرد کمری-لگنی ماندگار بود (0/73=p؛ 0/35=λ). همچنین نتایج آزمون تعقیبی بونفرونی در پس آزمون نشان داد که بین دو گروه در تمام متغیرهای بررسی شده تفاوت معنی­داری وجود دارد و گروه تجربی عملکرد بهتری داشته است (0/05>p). در مرحله پیگیری بین دو گروه تنها در متغیرهای عملکرد کمری-لگنی (0/001=p) و استقامت تنه (0/001=p) تفاوت وجود داشت.نتیجه­ گیری:با توجه به نتایج حاصل از مطالعه، تمرینات ثبات مرکزی باعث بهبود تعادل ایستا و پویا، عملکرد کمری-لگنی و استقامت تنه زنان میانسال شد. بنابراین به مربیان و درمانگران توصیه می­شود از تمرینات ثبات مرکزی به عنوان پروتکل تمرینی موثر در برنامه ­های خود استفاده کنند.

Keywords

• ثبات مرکزی
• تعادل
• عملکرد کمری- لگنی
• استقامت تنه
• زنان فعال