تأثیر کاربرد سیلیسیوم بر صفات فیزیولوژیکی و رشد گندم (Triticum aestivum L.) تحت شرایط تنش خشکی آخر فصل

Abstract

به‏منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف سیلیسیوم بر برخی صفات فیزیولوژیکی و رشد گندم نان (Triticum aestivum L.) در شرایط تنش خشکی آخر فصل، آزمایشی گلدانی در سال 1391 به صورت فاکتوریل در قالب بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در این آزمایش تیمارها شامل سطوح تنش خشکی آخر فصل (آبیاری پس از تخلیه 25، 50 و 75 درصد رطوبت قابل استفاده خاک) و سطوح سیلیسیوم (صفر، 10، 20 و 30 میلی‏گرم سیلیس خالص در کیلوگرم خاک) می‏باشد. نتایج نشان داد که اثر خشکی بر تمام صفات مورد بررسی معنی‏دار بود، به طوری که در اثر تنش میزان نشت الکترولیتی، مقدار پرولین، موم کوتیکول و غلظت سیلیسیوم برگ افزایش و فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، پتاسیم دانه و نسبت اندام هوایی به ریشه کاهش یافتند. تنش خشکی شدید بیشترین تأثیر را بر میزان نشت (افزایش 53 درصد) داشت. کاربرد سیلیسیوم نیز به جز نسبت اندام هوایی به ریشه تمام صفات مورد بررسی را تحت تأثیر خود قرار داد، به نحوی که کاربرد 30 میلی‏گرم سیلیسیوم سبب کاهش 5/22 درصدی میزان نشت و افزایش پرولین، فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، موم موتیکول، غلظت پتاسیم دانه و سیلیسیوم برگ به ترتیب 25، 8/12، 21، 17 و 30 درصد نسبت به شاهد گردید. به‏طورکلی، نتایج نشان داد که تأثیر مثبت سیلیسیوم بر گندم در شرایطی که گیاه تحت تنش قرار داشت بسیار بیشتر از شرایط بدون تنش است.

Keywords

• سوپراکسید دیسموتاز
• غلظت پتاسیم دانه
• کاربرد سیلیسیوم
• نشت الکترولیتی