طراحی مقدماتی سناریوهای مربوط به بی‌وفایی عاطفی و جنسی‌: بررسی ساختار عاملی و همسانی درونی آن

Abstract

مقدمه: هدف پژوهش حاضر طراحی سناریوهای مربوط به بی‌وفایی عاطفی و جنسی و تعیین ساختار عاملی و همسانی درونی آن در نمونه‌ای از دانشجویان و کارکنان ایرانی بود. روش: 104 نفر مرد و 96 نفر زن با میانگین سنی 19 تا 30 با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شدند. پرسش‌نامه محقق‌ساخته و سناریوها از جمله ابزارهای این تحقیق به شمار می‌آیند. برای ساخت و اعتبار‌یابی سناریوها، نخست سناریوهای خارجی مرتبط با الگوهای تحقیق ترجمه شد. در گام دوم با مصاحبه‌ی نمونه‌های عادی و نمونه‌های مراجعه‌کننده برای طلاق، زمینه‌ها و موضوع‌های مرتبط با حسادت در فرهنگ ایرانی مشخص شد. در گام بعدی با کمک چند تن از اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی، سناریوها مورد بازینی و ترمیم قرار گرفتند و در نهایت با اجرای آزمایشی در یک گروه مقدماتی از نمونه‌های مشابه با نمونه‌های اولیه، موضوع‌های مرتبط با حسادت، مجددا مورد نقد و اصلاح قرار گرفتند. نتایج: در این تحقیق 7 سناریو به دست آمد که در هر سناریو به شکل جداگانه، حسادت عاطفی و جنسی مورد سنجش قرار گرفت و بر اساس الگوی لیکرتی از عدم‌آشفتگی (صفر) تا آشفتگی خیلی زیاد (هفت)، قابل پاسخ‌گویی بودند. یافته‌های تحلیل عامل اکتشافی، دو عامل حسادت جنسی و حسادت عاطفی را نشان داد و یافته‌های تحلیل عاملی تاییدی حاکی از برازندگی مناسب این مدل بود. دامنه‌ی همبستگی‌های سناریوها از 0.15 تا 0.75 متغیر بود که همگی معنادار به دست آمد و حاکی از همسانی درونی مناسب این ابزار بود. بحث و نتیجه‌گیری: سناریوهای مربوط به بی‌وفایی عاطفی و جنسی از ساختار عاملی و همسانی درونی مناسبی برخوردار است. هرچند زمینه اولیه به کارگیری آن در نمونه‌های ایرانی فراهم شده، اما پژوهش‌های گسترده‌تر باید امکان به کارگیری دقیق‌تر آن را نمایان سازند.

Keywords

• حسادت جنسی
• حسادت عاطفی
• سناریو
• فرهنگ