Marifetname (Jun 2021)
Zahid El-Kevserî’nin “Kadının Örtünmesi” İsimli Makalesinin Hanefî Fıkhındaki Yeri
Abstract
Kur’an-ı Kerim’de Nûr 24/31 ve Ahzâb 33/59 ile kadınların dışarı çıkma ya da yabancı bir erkekle karşılaşma durumunda örtünmeleri emredilmiştir. Bu örtünün nasıl olması gerektiği ve yabancı erkeklerin kimler olduğu ahkâm tefsirlerinde ve fıkıh kitaplarında detaylıca ele alınmıştır. Konu, Hanefî mezhebinin fıkıh eserlerinde iki başlık altında incelenmiştir. Başlıklardan ilki namazın şartları bahsidir. İkinci başlık ise genel olarak “Kitâbü’l-İstihsan”, bazı eserlerde ise “Kitâbü’l-Kerâhiyye” ve “Kitâbü’l- Hazr ve’l-İbâha” olarak adlandırılan bölümdür. Namazın şartları bahsinde setrü’l-avret kısmında kadının namazda avret mahallinin neresi olduğu izah edilmiştir. İkinci başlık altında ise hür bir kadının namahremi yanında örtmesinin şart olmadığı uzuvlardan bahsedilmiştir. Fıkıh kitaplarında uzunca bir süre bu konu oldukça sade bir üslupla ele alınmışken, mezhebin son dönem âlimleri meseleyi detaylandırmış ve tesettür hususunda daha daraltıcı bir yorumu tercih etmişlerdir. Osmanlı Devleti’nin son şeyhülislam vekillerinden olan ve Hanefî mezhebine bağlılığıyla bilinen Zâhid el- Kevserî de, tercüme ettiğimiz makalesinde meseleyi ele alırken son dönem âlimlerinin savunduğu görüşleri takip etmiş ve meseleyi oldukça daraltıcı bir yorumla ele almıştır. Kevserî’nin klasik dönem fakihlerinin görüşlerinden istifade ederken de kendi iddiasını destekleyen rivayetleri kullandığı görülür. Kevserî’nin tesettür konusundaki düşüncesini anlamak adına bu makalede tesettür anlayışının Hanefî mezhebi içerisindeki değişimini dönemler üzerinden inceleyeceğiz. Ardından Zahid el-Kevserî’nin bu konuda yazmış olduğu “Kadının Örtünmesi” isimli makalesinin çevirisini sunup, son olarak bu makale üzerinden mezhebin ve Kevserî’nin tesettür anlayışına yönelik bir değerlendirmede bulunacağız.
