Selçuk İletişim (Jul 2020)
Bulgaristan’da Komünist Rejim Sonrası Türklere Yönelik Propaganda ve Algı Çalışmalarına Örnekler
Abstract
Bu çalışmada 1944 yılında Bulgaristan’da iktidara gelen Komünist Partisi’nin gazeteler aracılığı ile Türklere yönelik propaganda çalışmaları ele alınmıştır. Başta Avrupa olmak üzere tüm dünyada XX. yüzyıldan itibaren toplumun algısını şekillendirmek amacıyla propaganda yöntemlerinde ciddi gelişmeler olmuştur. Bulgaristan’da yaşanan Komünist devrim sonrasında da Bulgar Hükümetleri topluma yeni rejimi tanıtmak ve kabul ettirebilmek amacıyla gazeteleri bu maksatla yoğun olarak kullanmaya başlamıştır. Ancak Bulgaristan’ın tarihi ve etnik yapısı Osmanlı Devletinden sonra da Türkiye Cumhuriyetinden ayrılmamıştır. 1878 yılında Bulgaristan her ne kadar Osmanlı’dan ayrılıp bağımsızlığını ilan etmiş olsa da nüfusunun yarısına yakınını Türkler oluşturmaktaydı. Şüphesiz bu nüfus dengesi yeni kurulan Bulgar Devletinin en büyük sorunu idi. Kuruluşundan itibaren bünyesinde bulunan farklı milletleri Bulgarlaştırma politikası güden Bulgaristan, çok geçmeden söz konusu milletleri asimile etme çalışmalarına başlamıştır. Ancak bu milletler arasında bulunan Türkler, asimileye direnecektir. Karşılaştığı direnç karşısında ise Bulgar yöneticiler, Türkiye ile olan bağları koparılmış özde sosyalist Türkler yaratmayı hedeflemişlerdir. Uzun bir döneme yayılacak olan bu planın uygulamasında ise gazeteler ayrıca öneme sahiptir. Özellikle 1980 sonrasında Komünist Parti eli ile çıkartılan Türkçe gazeteler, Bulgaristan’daki Türklere Komünizmi öğretmeye çalışmıştır. Fakat daha da önemlisi Bulgaristan’daki Türklerin, Türkiye’ye göçlerini engellemek amacıyla yoğun bir propaganda yapıldığı görülmektedir. Türkiye’deki hayat şartlarının zorluğu, göç edenlerin yaşadıkları zorlukları anlatan yazılar ile Bulgaristan’daki Türklerin, Türkiye Cumhuriyeti’ne yönelik ilgileri kesilmek istenmiştir. Literatür kaynakları ve Yeni Işık gazetesi incelenerek hazırlanan çalışmada Bulgaristan Türklerine yönelik propagandanın içeriği, kullanım şekli ortaya konulacaktır.
