Arapçada Bedel ve Atf-ı Beyân Kavramlarının Tanımı, Çeşitleri ve Aralarındaki Fonksiyonel Farklar

Abstract

Dinî ve kültürel kaygılardan hareketle Hicri birinci yüzyılın ortalarından itibaren yetkililer ve ilgililer tarafından tespit edilen Arap dil kurallarının çoğu, yörede bulunan dilci ve gramerciler tarafından ortaya konulmuştur. Elbette ki bu girişim başta Kur’ân-ı Kerîm’in doğru anlaşılması olmak üzere Arap olmayanlara bir kolaylığın sağlanması ve kavramsal açıdan bir bilim dilinin oluşturulması noktasında çok değerlidir. Fakat bu süreçte kolay ve anlaşılabilir kavramlarla beraber cümle içerisinde farklı fonksiyonlara sahip olmalarına rağmen birbirlerine benzetilen birçok kavram da ortaya çıkmıştır ki bu kavramlar arasında “Bedel” ve “Atf-ı Beyân” kavramları özellikle göze çarpmaktadır. Bu iki kavramın tanımı, çeşitleri ve ayırt edici özellikleri bütüncül bir şekilde bilinmediği takdirde birbirleriyle karıştırılma ihtimali oldukça yüksektir. Bu da sözlü ve yazılı ifadelerde karşılaşılan anlam ve çeviri problemini daha da zorlaştıracaktır. Bu açıdan makalede teşekkül sürecinden tekâmül sürecine kadar “Bedel” ve “Atf-ı Beyân” kavramlarının farklı tanımlamalarıyla beraber çeşitlerine, tanımlarına, amillerine ve özellikle de aralarındaki fonksiyonel benzerlik ve farklara değinilmiş her iki kavramın doğru anlaşılmasına yönelik önemli tespitlerde bulunulmuştur.

Keywords

• arap grameri
• gramer kavramları
• bedel kavramı