Selçuk İletişim (Jan 2019)
Hakikat Sonrası Çağda Medyada Gerçekler: Maya Takvimi Söylentisinin Medyada Sunumu
Abstract
Tarihin her döneminde "gerçeküstü" olana ilgi gösterilmiştir. Bilimsel bilgi öncesinde, hurafeler zamanında bu durum makul kabul edilebilir. Bununla birlikte sanayi devrimini takip eden süreçte yerleşen bilimsel bilgi anlayışına ve bilginin tabana yayılmasını sağlayan kitle iletişim araçlarına rağmen gerçeküstüye olan ilginin son yıllarda artması incelemeye değer bir toplumsal olgudur. Araştırmanın amacı, medyanın antik Maya uygarlığının kullandığı takvimden yola çıkarak bilimsel temelden ve gerçeklik bağlamından uzak, "gerçeküstü" bir temsil sergilediğini ortaya koymaktır. Örnekleme dahil olan haberler çerçeveleme yaklaşımı ile değerlendirilecektir. Mayaların takvimi konusu ile ilgili tarih, arkeoloji, antropoloji bilimlerinin ortaya koyduğu bilimsel bilgi yerine bilimsel dayanağı olmayan veriler üzerinden nasıl bir temsil oluşturulduğu saptanacaktır. Haberin başlığı, alt başlık ve üst başlıkları, spotu ve kullanılan görselleri ile nasıl bir çerçevede okura sunulduğu tespit edilecektir. Çerçeveleme yaklaşımına ek olarak haber metinlerinin dil üzerinden bilimsel bağlamdan ne şekilde uzaklaştığını ortaya koymak üzere söylem analizinden yararlanılacaktır. Böylece haberin nasıl "gizemli" ve "gerçeküstü" bir dil ile kurgulanarak okura aktarıldığı ortaya konulacaktır. Araştırmada kıyametin kopacağı yıl olduğu iddia edilen 2012'de yayınlanan Hürriyet, Habertürk ve Milliyet gazetelerinin internet sitelerindeki haber metinlerinin tamamı incelenmiştir. Ancak makalenin sınırlılığı göz önünde bulundurularak burada 18 adet habere yer verilmiştir. Tüm haberlerin analizine ilişkin bulgular sonuç kısmında aktarılmıştır.
Keywords
