بررسی لاین های پیشرفته گندم نان در دو شرایط تنش و بدون تنش خشکی (F7)

Abstract

به منظور بررسی تأثیر خشکی بر صفات زراعی30 لاین و شش رقم گندم و همچنین معرفی لاین های متحمل و حساس به خشکی آزمایش کرت‌های خردشده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار اجرا گردید، عامل اصلی در دو سطح شامل تنش و عدم تنش خشکی و عامل فرعی شامل 30 لاین و شش رقم بود، سطوح عدم تنش به صورت معمول منطقه تا پایان فصل رشد آبیاری شد و برای عامل تنش یک بار آبیاری پس از کاشت برای سبز شدن و یک بار آبیاری در اسفند انجام گرفت و تا آخر فصل رشد آبیاری قطع شد، صفاتی از قبیل عملکرد، ارتفاع بوته، طول پدانکل، طول سنبله اندازه گیری شد. عکس العمل لاین ها به تنش متفاوت بود، به طوری که تنش موجب کاهش کلیه صفات مورد ارزیابی مخصوصاً عملکرد دانه گردید. گر چه وجود شرایط دیم باعث کاهش عملکرد دانه در لاین های مختلف نسبت به شرایط آبی شد، ولی مشاهده گردید که بعضی از لاین ها در شرایط دیم تنش خشکی را تحمل کرده و عملکرد نسبتاً بالایی دارند (برای صفت عملکرد دانه لاین‌های 2، 29 و 23 در سه سطح به ترتیب بیشترین عملکرد دانه را داشتند). به منظور ارزیابی نهایی از تجزیه به عامل‌ها و تجزیه کلاستر استفاده شد. با استفاده از تجزیه به عامل ها چهار عامل اول در حالت نرمال 245/80 درصد و در حالت تنش 624/79 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. در تجزیه کلاستری به روش draW و بر اساس فاصله اقلیدسی36 لاین و رقم به چهار دسته تقسیم شدند.

Keywords

• تحمل به خشکی
• صفات زراعی
• عملکرد دانه