جغرافیا و مخاطرات محیطی (Mar 2019)
ارزیابی میزان آمادگی شهر مشهد در مواجهه با مخاطرات طبیعی با رویکرد تاب آوری شهری
Abstract
یکی از مسائل اساسی که در عصر کنونی سکونتگاههای انسانی بلاخص کلانشهرها، با وجود جمعیت زیاد و تراکم کالبدی با آن مواجهاند مخاطرات طبیعی و انسانساز است که به اشکال مختلف آسیبهای جدی به ساختار آنها وارد مینماید. راه حل اصلی که اندیشمندان مختلف به آن اذعان دارند تابآورتر شدن شهرها در مواجهه با بلایا میباشد و ارزیابی میزان تابآوری شهرها اولین گام در این مسیر است. کاهش هزینههای ناخواسته و پیشبینی نشده در شهرها و تلاش برای توسعه پایدار ازجمله اهداف این مدل است که به اشکال مختلف مطرح میگردد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان تابآوری شهر مشهد به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و EXCEL انجام گرفته است. جامعه مخاطب با توجه به مدل راهبردی استفاده شده در این تحقیق، اساتید دانشگاه، مدیران و کارشناسان خُبره حوزه مدیریت بحران و مدیریت و برنامهریزی شهری میباشند که بر اساس فرمول کوکران 41 نفر از جامعه هدف به صورت تصادفی ساده انتخاب گردید و بر اساس مدل 100 شهر تابآور پرسشنامههای تهیه شده تکمیل و تحلیل شدهاند. نتایج نشان میدهد در ارزیابی کلی شهر مشهد در مواجهه با مخاطرات طبیعی تابآوری ندارد ولی در پیشرانهای تضمین خدمات بهداشت عمومی و ترویج انسجام و مشارکت اجتماعی تابآوری در حد متوسط و بهصورت نسبی وجود دارد. ضعف اصلی تابآوری شهر مشهد در بُعد اقتصادی و در پیشران تأمین خدمات، معیشت و اشتغال است که بیانگر ضعف مجموعه مدیریت شهری مشهد در برابر بروز مخاطرات طبیعی میباشد. در پایان نیز راهکارهایی برای ارتقاء تابآوری شهری ارائه شده است. یکی از مسائل اساسی که در عصر کنونی سکونتگاههای انسانی بلاخص کلانشهرها، با وجود جمعیت زیاد و تراکم کالبدی با آن مواجهاند مخاطرات طبیعی و انسانساز است که به اشکال مختلف آسیبهای جدی به ساختار آنها وارد مینماید. راه حل اصلی که اندیشمندان مختلف به آن اذعان دارند تابآورتر شدن شهرها در مواجهه با بلایا میباشد و ارزیابی میزان تابآوری شهرها اولین گام در این مسیر است. کاهش هزینههای ناخواسته و پیشبینی نشده در شهرها و تلاش برای توسعه پایدار ازجمله اهداف این مدل است که به اشکال مختلف مطرح میگردد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان تابآوری شهر مشهد به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و EXCEL انجام گرفته است. جامعه مخاطب با توجه به مدل راهبردی استفاده شده در این تحقیق، اساتید دانشگاه، مدیران و کارشناسان خُبره حوزه مدیریت بحران و مدیریت و برنامهریزی شهری میباشند که بر اساس فرمول کوکران 41 نفر از جامعه هدف به صورت تصادفی ساده انتخاب گردید و بر اساس مدل 100 شهر تابآور پرسشنامههای تهیه شده تکمیل و تحلیل شدهاند. نتایج نشان میدهد در ارزیابی کلی شهر مشهد در مواجهه با مخاطرات طبیعی تابآوری ندارد ولی در پیشرانهای تضمین خدمات بهداشت عمومی و ترویج انسجام و مشارکت اجتماعی تابآوری در حد متوسط و بهصورت نسبی وجود دارد. ضعف اصلی تابآوری شهر مشهد در بُعد اقتصادی و در پیشران تأمین خدمات، معیشت و اشتغال است که بیانگر ضعف مجموعه مدیریت شهری مشهد در برابر بروز مخاطرات طبیعی میباشد. در پایان نیز راهکارهایی برای ارتقاء تابآوری شهری ارائه شده است.
Keywords
