ارزیابی آسیب‌شناسی بهره‌برداری از قنات به منظور پتانسیل‌ تأمین آب با رویکرد تئوری استخوان ماهی

Abstract

مفهوم ریسک به عنوان یک روش‌ و تکنیک در بیان مدیریت ظهور و ارائه‌دهنده خطرات تلقی می‌گردد. رویکردهای مختلفی برای ارائه این مفهوم وجود دارد که یکی از این تکنیک‌ها استفاده از روش استخوان ماهی است. از طرفی نیز تعیین ریسک بدون شناخت ابعاد مفهومی بی‌معنی است لذا هدف از این مطالعه استفاده ترکیبی از روش‌های تصمیم‌گیری طوفان فکری، SWOT و استخوان ماهی جهت تجزیه و تحلیل علل اصلی حوادث و ریسک‌های مترتب به قنوات، پرداختن به جزئیات، دسته‌بندی آن‌ها و تبدیل تهدیدها به فرصت‌هاست. پس از برگزاری جلسات طوفان فکری برای شناسایی آسیب‌های وارد بر قنوات ماتریس SWOT مبتنی بر نقاط ضعف، قوت، فرصت و تهدید تکمیل شده و با استفاده از روش استخوان ماهی ترسیم علل ریشه‌ای تحلیل گردید. نتایج روش SWOT نشان داد که راهبردهای پیشنهادی می‌بایست در وضعیت قوت از منظر عوامل داخلی با امتیاز 57/2 و تهدید از منظر عوامل خارجی با امتیاز 49/2 بصورت راهبردهای محافظه‌کارانه تعریف شود. از طرفی نیز نتایج ریسک‌های بهره‌برداری از قنات به دو دسته خطرات بالقوه قنات‌داری و خطرات بیرونی تاثیرگذار تقسیم‌بندی شده و نتایج حاکی از بالابودن اهمیت ریسک‌های تکنولوژیک با میانگین امتیاز 85/7 بوده که براین اساس راهبردهای محافظه‌کارانه مبتنی بر شرایط ریسک تعریف گردید. نتایج و راهبردهای ارائه شده دراین مطالعه می‌تواند رویکردهای مدیریتی مناسبی را در اختیار متولیان جهت بهره‌برداری بهینه از این منبع آب در اختیار قرار دهد.

Keywords

• استخوان ماهی
• قنات
• راهبرد محافظه‌کارانه
• ریسک
• ماتریس swot