„Cuntas de la Tierra de las Faias” Antónia Bárbola Alvesa jako przykład językowo-kulturowych strategii budowania tożsamości „małych narodów”

Abstract

Ziemia Mirandyjska jest niewielkim regionem we wschodniej Portugalii usytuowanym przy granicy hiszpańskiej, który zdołał zachować odrębny język i stworzyć w nim literaturę piękną. Jednym z najbardziej znanych i cenionych badaczy tej kultury jest António Bárbolo Alves, który jest także autorem dwóch zbiorów baśni literackich. Celem artykułu jest zbadanie w perspektywie kulturoznawczej i językoznawczej jednego z nich, Cuntas de la Tierra de las Faias, jako przykładu budowania tożsamości etnicznej na poziomie języka pisanego. Fakt, iż autor jest jednocześnie profesorem akademickim, sprawia, że w sposób świadomy używa języka i jego celem jest implantacja elementów ideologicznych w tekście. W związku z tym aplikujemy w interpretacji zarówno metody literaturoznawcze, jak i językoznawcze, a nawet kulturoznawcze. W pierwszej części tekstu definiujemy, czym jest baśń i jakie są jej funkcje społeczne. Ponadto określamy, czym jest kultura mniejszościowa i literatura mniejsza. Na koniec stosujemy językoznawcze techniki analizy, które zestawiamy z funkcją kulturową bajki oraz kontekstem kultury lokalnej. W wyniku zaproponowanej analizy wykazujemy, jakie strategie przyjmują „małe narody” w celu podtrzymania i podkreślenia swojej odrębności kulturowej.

Keywords

• ziemia mirandyjska
• język mirandyjski
• baśń
• kultura ludowa
• pogranicze